From : New Myanmar Foundation
သားဖြားႏွင့္ မီးယပ္အထူးကု ဆရာဝန္၏ တိုက္တြန္းမႈေၾကာင့္သာ ေဆးစစ္ခံခဲ့သည့္ အသက္ ၃၅ ႏွစ္အရြယ္ မသန္းေဌး (နာမည္လႊဲ) သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ပထမအ ဆင့္ ျဖစ္ေနၿပီ ဆိုသည့္ ေဆးစစ္ခ်က္ အေျဖရရွိခ်ိန္တြင္ ေျပာစရာ စကားမရွိေတာ့ေအာင္ တိတ္ဆိတ္သြားသည္။”အဲ့လိုေရာဂါရွိေနမယ္လို႔ တစ္ခါ မွ မေတြးခဲ့ဖူးဘူး။ ကိုယ့္အေနအထိုင္ ေၾကာင့္လည္း ဒီလိုေရာဂါျဖစ္စရာ အ ေၾကာင္း မရွိဘူးလို႔ပဲ ထင္တာေပါ့” ဟု သူမက ေျပာ သည္။ အမ်ိဳးသားျဖစ္သူမွာ အလြန္ရႈပ္ ေပြသည့္အတြက္ မသန္းေဌး တစ္ေယာက္ သည္းမခံႏိုင္ျဖစ္ကာ လြန္ခဲ့ သည့္ ငါးလခန္႔က တရားဝင္ ကြာရွင္း ပစ္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုအမ်ိဳး သားထံမွ ကူးစက္ခံခဲ့ရသည့္ေရာဂါကိုေတ ာ့
လက္ မခံခ်င္၍ မရေတာ့။ ႏိုင္ငံတကာစစ္တမ္းမ်ားအရ အ မ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္
အျဖစ္အမ်ားဆံုး ကင္ ဆာမွာ ရင္သား ကင္ဆာၿပီးလွ်င္ သား
အိမ္ေခါင္းကင္ဆာပင္ျဖစ္ၿပီး
ေသ ေပ်ာက္မႈႏႈန္းမွာေတာ့ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာက အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။ ကမၻာ့
က်န္းမာေရးအဖြဲ႔႔၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္စဥ္ အမ်ိဳးသမီး
၆၄ဝဝ ေက်ာ္ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာ ျဖစ္ပြားေနၿပီး ၃၅ဝဝ ေက်ာ္ႏွစ္စဥ္
ေသဆံုးေနသည္။
သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခအဆင့္မ်ားတ ြင္ ေရာဂါလကၡဏာ ဘာမွမျပတတ္၍ ကမၻာေပၚတြင္ အမ်ိဳး သမီး ၁ဝ ဦး တြင္ ၈ ဦးမွာ မသိဘဲ ေရာဂါပိုးမွာ ကုိယ္ဆီတြင္
ေရာက္ေနတတ္သည္ဟု မီးယပ္ႏွင့္ သားဖြား ဆိုင္ရာအထူးကု ေဒါက္တာစိုးလြင္က ေျပာသည္။ သားအိမ္ေခါင္ကင္ဆာအဓိက ျဖစ္ပြားရသည့္အေၾကာင္းရင္းမ ွာ HPV (Human Papilloma Virus)ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ျပီး ထိုပိုးသည္ လိင္မွတစ္ ဆင့္ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါမ်ားတ ြင္
အျဖစ္အမ်ားဆံုး ေရာဂါတစ္ခု ျဖစ္ သည္။ HPV ပိုးအမ်ိဳးေပါင္း ၄ဝ ေက်ာ္
ရွိသည့္အနက္ ပိုးမ်ိဳးကြဲ ၁၆ ႏွင့္ ၁၈မွာ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာေရာဂါ ၇ဝ ရာ
ခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ေစႏိုင္ၿပီး က်န္ပိုးမ်ိဳးကြဲမ်ား မွာ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း
သားအိမ္ေခါင္းကင္ ဆာေရာဂါ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္ဟု သိရ သည္။
HPV ပိုးမ်ိဳးကြဲတခ်ိဳ႕သည္ သား အိမ္ေခါင္းထဲ ဝင္ေရာက္ျပီးေနာက္ ၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ တစ္ႏွစ္အတြင္း၊ ၉၁ ရာ ခိုင္ႏႈန္းမွာ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း ေရာဂါျဖစ္ပြား ျခင္းမရွိဘဲ ခႏၶာကိုယ္ခုခံအားက ပိုးကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း သို႔ေသာ္ပိုးမ်ိဳးကြဲ ၁၆ ႏွင့္ ၁၈ မွာ တျခား မ်ိဳးကြဲမ်ားထက္ သားအိမ္ေခါင္းအတြင္း ဆက္လက္ တည္ရွိေနၿပီး သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာ ေရာဂါအထိ ျဖစ္ေစနိုင္ေၾကာင္း၊ HPV ပိုး သားအိမ္ေခါင္းအတြင္းဝင္ေရာက ္ျပီး ေရာဂါလကၡဏာမျပသည့္ အမ်ိဳးသမီး မွာ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၄၄ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိရွိေၾကာင္း သုေတသန ေတြ႔ရွိေဖာ္ ျပခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
ထိုသို႔ ႀကိဳတင္မသိရွိနိုင္ျခင္းႏွင ့္
က်န္းမာေရးအသိ အလြန္နည္းျခင္း ေၾကာင့္ မသန္းေဌးကဲ့သို႔ပင္ ဆရာဝန္ က
တိုက္တြန္းမွသာ ေဆးစစ္ၾကသလို ထိုေရာဂါျဖစ္သူ မိမိပတ္ ဝန္းက်င္တြင္
ေတြ႔ရွိမွလည္း ေၾကာက္ရြံ႕ျပီး ေရာဂါ စစ္ေဆးသူတို႔ ရွိသည္။ အေထြေထြေရာဂါကု
ဆရာဝန္ ေဒါက္တာ ေဒၚေအးေအးမူက တစ္လင္ တစ္မ ယားစနစ္က်င့္သံုးလွ်င္ သားအိမ္
ေခါင္းကင္ဆာ မျဖစ္ႏိုင္ဟု ယူဆခ်က္ မွာ ယခင္က မွန္ႏိုင္ေသာ္လည္း ယခု
အခ်ိန္တြင္ အမ်ိဳးသားႏွင့္ ကာမဆက္ ဆံဖူးသူ တိုင္း ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေန
ရွိေနသည္ဟု ေျပာသည္။သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ႏွင့္
ပတ္ သက္၍ယေန႔အခ်ိန္အထိေရာဂါ အစစ္ ေဆးခံ သည့္ ႏႈန္းမွာ ျမန္မာႏို င္ငံတြင္
အလြန္ နည္းေနေသးသည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။ မၾကာခင္က ေျမာက္ဥကၠလာ ၿမိဳ႕ နယ္မွ
လမ္းတစ္လမ္းတည္းေန အမ်ိဳး သမီး အေယာက္အစိတ္ခန္႔ တစ္ျပိဳင္ တည္း ေဆးစစ္မႈ
ခံယူခဲ့သည္ကိုေတာ့ ေဒါက္တာ ေဒၚေအးေအးမူ မေမ႔။ တစ္
လမ္းတည္းေနအသက္ အစိတ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦးႏွင့္ ေလးဆယ္ ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးတို႔ သားအိမ္ ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္သည္ကို သိရွိျပီး ေနာက္ ထိုအမ်ိဳး သမီးမ်ားတစ္ၿပိဳင္တည္း ေဆးစစ္ခံခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး ည ၁၂ နာရီ အထိ ၾကည့္ေပးခဲ့ရေၾကာင္း ၎က ေျပာျပသည္။ ေရာဂါျဖစ္သည့္အမ်ိဳးသမီး၂ ဦး အနက္ အသက္ေလး ဆယ္ေက်ာ္ အမ်ိဳး သမီးမွာ ေရာဂါျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိၿပီး မၾကာခင္ ဆံုးပါးခဲ့၍ သူတို႔ ပိုေၾကာက္ လန္႔ကာ ထိုသို႔ လာေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ေစႏိ ုင္ သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားတြင္ သား အိမ္ေခါင္းတြင္ အနာရွိျခင္း၊လိင္မွ တစ္ဆင့္ ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါရွိျခင္း၊
လိင္စတင္ ဆက္ဆံသည့္ အသက္အ ရြယ္ငယ္ရြယ္ျခင္း၊ ကိုယ္တိုင္ေသာ္ လည္းေကာင္း
ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း လိင္ဆက္ဆံဖက္ မ်ားျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္ ခ်ိန္
မ်ားျခင္း၊ ေဆး လိပ္စီးကရက္ ေသာက္ျခင္း၊ တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းမႈ မရွိျခင္း၊
မိခင္ႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးမ်ားတြင္ သား အိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ဖူးျခင္ း စသည္ အခ်က္မ်ား အဓိက ပါဝင္ သည္။ေရာဂါျဖစ္ပြားလွ်င္ေတာ့ အနံ႔အ သက္ရွိေသာ
အျဖဴ ဆင္းျခင္း၊ လိင္ ဆက္ဆံျပီးလွ်င္ေသြးဆင္းျခင္ း၊
ေသြးဆံုး ျပီး မွေသြးျပန္ဆင္းျခင္း၊ လိင္ဆက္ဆံရာ တြင္နာက်င္ျခင္း၊
ကိုယ္အေလး ခ်ိန္ ေလ်ာ့က်ျခင္း တို႔ ျဖစ္ တတ္သည္ဟု သိ ရသည္။
သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာႏွင့္ ပတ္ သက္ျပီး က်န္းမာေရးစစ္ေဆးရန္ႏွင့္
ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံရန္ လြန္ခဲ့သည့္ ၇ ႏွစ္ခန္႔မွ စ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း အသိ
ေပးလံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ား စတင္ခဲ့ျပီး ႏိုင္ငံအႏွံ႔ မဟုတ္ေသာ္လည္း
ၿမိဳ႕နယ္ရပ္ကြက္ အ ခ်ိဳ႕၌ အခမဲ့ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံေပး ျခင္းတို႔ ထိုအခ်ိန္ က
ေဆာင္ရြက္ ခဲ့သည္။ ထိုေနာက္တြင္ေတာ့ ထိုက်န္းမာ ေရး
အသိေပးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းမ်ား သိပ္ မေတြ႔ရေတာ့။ ထိုေရာဂါမွာ ျဖစ္ပြား
လွ်င္ျဖစ္ပြားခ်င္း မသိႏိုင္၍ အမ်ိဳးသမီး အမ်ားစု မွာ ေဆးစစ္
ရန္စိတ္ကူးပင္သိပ္ မရွိသလို ထုိေရာဂါ၏ ေသဆံုးႏိုင္ျခင္း ကိုလည္း
မသိရွိၾကေပ။
မြန္ျပည္နယ္ ဘီးလင္းၿမိဳ႕နယ္မွ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကေတာ့ မိသားစုထဲတြင္ျဖစ္ပြားဖူးသူ မရွိေသာ္လည္း
သ တင္းစာထဲတြင္ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ ဆာ ေရာဂါအေၾကာင္း ဖတ္မိ၍ ထို ေရာဂါ
ရွိမရွိသိႏိုင္ရန္ ရန္ကုန္ရွိ ဗဟို အမ်ိဳးသမီးေဆးရံု၌ လာေရာက္ ေဆး
စစ္ခဲ့သည္။ က်န္းမာေရး အသိရွိေသာ္လည္း စစ္ေဆးမႈခံယူႏိုင္ သည့္ ေရာဂါ
စမ္းသပ္ ေပးေသာ အစိုးရေဆးရံုမွာ လက္လွမ္း မီရာတြင္ မရွိ၍ ရန္ကုန္သို႔
တကူးတက လာေရာက္၍ သူမ ေဆးစစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။ ထိုသို႔ ေဆးသြား စစ္ရန္လည္း
အမ်ိဳးသားျဖစ္သူက တိုက္တြန္းခဲ့သည္ ဟု အိမ္ေထာင္သက္ ဆယ္ႏွစ္ရွိျပီျဖစ္ သည့္
ထိုအမ်ိဳးသမီးက တက္တက္ ၾကြၾကြ ေျပာသည္။ ေဆးစစ္ျပီးေသာ္ လည္း အေျဖခ်က္
ခ်င္းမရ၍ ေနာက္ တစ္ပတ္အၾကာတြင္ စိုးရိမ္စိတ္ျဖင့္ ဘီးလင္းမွ သူမက
ျပန္လာရမည္ဟုဆိုသည္။ သားအိမ္ေခါင္ကင္ဆာကို ဗဟို အမ်ိဳးသမီးေဆး႐ံု
(ရန္ကုန္)၌ တစ္ပတ္ လွ်င္ႏွစ္ႀကိမ္ အခမဲ႔စစ္ေဆးေပးေနျပီး သားဖြားႏွင့္မီးယပ္
ဆရာဝန္မ်ားရွိသည့္္ ၿမိဳ႕နယ္က်န္းမာေရး ေဆးခန္းမ်ားတြင္ လည္း စစ္ေဆးေပး
လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ပုဂၢလိက ေဆး႐ံုႀကီးမ်ား တြင္ေတာ့ စစ္ေဆးခ
ႏွစ္ေသာင္းက်ပ္ ခန္႔ျဖင့္ အခ်ိန္မေရြးစစ္ေဆးႏိုင္ကာ ေရာဂါ မရွိက ကာကြယ္ေဆး
လြယ္ကူ စြာ ဝယ္ယူထိုးႏွံနိုင္သည္။ ကာကြယ္ ေဆးမွာ ႏွစ္မ်ိဳးရွိျပီး
တစ္လံုးလွ်င္ သံုး ေသာင္း ခုနစ္ေထာင္ခန္႔ ေစ်းရွိသည္။
”သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးထိုးတဲ့ အရြယ္အေပၚကာ ကြယ္ႏိုင္စြမ္းက မူတည္တယ္။ ပံုမွန္ အားျဖင့္ ကာကြယ္ေဆးက ကာကြယ္မႈ ရာခိုင္ႏႈန္း ၉၃ ဒသမ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိတယ္”ဟု ေဒါက္တာစိုးလြင္က ေျပာ သည္။ ယင္းကာကြယ္ေဆးမွာ Side Effect မရွိဘဲတစ္ခါထိုးၿပီးလွ်င္ ကိုးႏွစ္၊ ၁ဝ ႏွစ္ခန္႔ ျပန္ထိုးစရာမလိုေၾကာင္း သိ ရသည္။ေဒါက္တာ ေဒၚေအးေအးမူက လည္း အပ်ိဳမိန္းကေလးမ်ားအေနျဖင့္
ကာကြယ္ေဆး ႀကိဳတင္ထိုးထားသင့္ျပီး အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီးကလည္း ေရာဂါကူး စက္
ႏိုင္ေျခမ်ားသည့္အတြက္ ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိမရွိ စစ္ေဆးသင့္သည္ဟု
သတိေပးသည္။
သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ေစ ႏိုင္သည့္ HPV ပိုးကို အသက္ ၄ဝမွ ၄၉ ႏွစ္အတြင္းရွိ အမိ်ဳးသမီးမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ေတြ႔ရျပီး အသက္ ၂ဝႏွစ္မွ ၂၉ ႏွစ္ရွိအမ်ိဳး သမီးငယ္မ်ားတြင္လည္း ေတြ႔ရွိရသည္ဟု စစ္တမ္းမ်ား ကဆို သည္။၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕၏လမ္းၫႊန္ခ်က္အရ အသက္ ၂၅ ႏွစ္မွ ၄၉ႏွစ္အတြင္းရွိ အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ သံုးႏွစ္လွ်င္ တစ္ ႀကိမ္ သားအိမ္ေခါင္း ခြၽဲ စစစ္ေဆးသင့္ ၿပီး အသက္ ၅ဝ ႏွစ္အထက္ အမ်ိဳးသမီး မ်ားမွာ ငါးႏွစ္လွ်င္တစ္ႀကိမ္ စစ္ေဆး သင့္ေၾကာင္း ၫႊန္ၾကားထားသည္။ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာ ပထမ အဆင့္ ျဖစ္ေနျပီဟု ေဆးစစ္ခ်က္အရ သိခဲ့ရသည့္ မသန္းေဌးႏွင့္ေဆးအတူ အစစ္ေဆး ခံခဲ့သည့္အမ်ိဳးသမီး ၁ဝ ဦး ခန္႔တြင္ ေရာဂါေတြ႔ရွိသူ ေနာက္တစ္ဦး ရွိခဲ့သည္။
”သူသိပ္ေၾကာက္သြားတာ။ ကိုယ္ လိုပဲ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ သူေတြးထားတာ ကိုး။ ေရာဂါေတြက သိပ္ဆန္းျပားလြန္း တယ္။ ခုလို ေစာေစာ သိလိုက္ရတာ ကံေကာင္းတယ္လို႔ မွတ္ရေတာ့မွာပဲ” ဟု မသန္းေဌးက ေျပာသည္။
ျမတ္စုၿငိမ္း
.......................... ....................
လူေတြအသိမ်ားတာက သားအိမ္ကင္ဆာလုိ႔ ေခၚၾကတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ သားအိမ္လည္တံကင္ဆာ (သို႔) သားအိမ္ ေခါင္း ကင္ဆာလုိ႔ေခၚပါတယ္။ အေပၚပိုင္းမွာရွိတဲ့ သားအိမ္ရဲ႕ ကုိယ္ထည္မဟုတ္ပါဘူး။ သားအိမ္ကုိယ္ထည္ကလည္း သူ႔ဟာသူ သီးျခားကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ ။ စာရင္းဇယားအရ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အျဖစ္အမ်ားဆံုးကင္ဆာျဖစ္ပါတ ယ္။
၁။ ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိသူေတြက ဘယ္သူေတြလဲ။
ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိတဲ့ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အုပ္စုေတြကေတာ့ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္က်တဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ အိမ္ေထာင္ တစ္ဆက္ထက္ ပို၍မ်ားတဲ့အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊
သားသမီးငါးေယာက္ထက္မ်ားတဲ့ မိခင္မ်ား၊ လိင္ဆက္ဆံရာမွတဆင့္ ကူးစက္တက္တဲ့
ေရာဂါတစ္ခုခု ရွိခဲ့ဖူးသူမ်ား၊ မ်ိဳး႐ိုးထဲမွာ သားအိမ္ကင္ဆာျဖစ္ဖူးသူရွိသူ မ်ား၊
အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ သဘာ၀အတိုင္း ဆင္းတဲ့အျဖဴ မဟုတ္ဘဲ ထူးျခားၿပီး
ေရရွည္အျဖဴဆင္းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံတဲ့အခါ
ေသြးစေသြးနေတြ႕တဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားလည္း အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အုပ္စုထဲမွာပါပါတယ္။
အရက္စြဲေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ေဆးလိပ္မ်ားမ်ားေသာက္တဲ့
အမ်ိဳးသမီးမ်ားကိုလည္း အႏၲရာယ္ရွိတယ္လို႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ဒီမွာ
အထူးေျပာခ်င္တာက ဒီအုပ္စုထဲမွာပါလုိ႔ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာ ျဖစ္ရမယ္လုိ႔
တစ္ထစ္ခ်မေျပာႏုိင္သလို၊ ဒီအုပ္စုစာရင္းထဲက လြတ္သြားတဲ့
အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာ မျဖစ္ေတာ့ဘူးလုိ႔
မွတ္ယူလုိ႔မရပါဘူး။ ဒါကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိေစခ်င္ပါတယ္။
၂။ ေရာဂါျဖစ္မွန္း ဘယ္လုိလုပ္သိမလဲ။
ကင္ဆာေတြအားလံုးဟာ အဆင့္ေစာတဲ့အေျခအေနမွာ နာက်င္ျခင္းစတဲ့ လကၡဏာေတြမျပသလုိ႔ ဒုကၡေရာက္ေနၾကရတာပါ။ သားအိမ္လည္တံ ကင္ဆာကလည္း ေရာဂါျဖစ္မွန္း သိပ္မသိလြယ္ပါဘူး။ ေစာတုန္း အဆင့္မွာ အစားအေသာက္လည္း မပ်က္ပါဘူး ေရာဂါရင့္တဲ့ အဆင့္ေရာက္မွ ၀မ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္းနာတာတိ ု႔၊ ခါးနာတာတုိ႔၊ ေပါင္ထိပ္နာတာတုိ႔ ျဖစ္တတ္တာပါ။ အမ်ိဳးသားနဲ႔ ဆက္ဆံရင္ ေသြးစေသြးနေတြ႕တယ္ဆုိတာကလည္ း၊
ဆရာ၀န္စမ္းသပ္တဲ့အခါ ႐ိုး႐ိုးမ်က္စိနဲ႔ ျမင္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ သဖန္းသီးမ်ား
ခြဲထားသလိုမ်ိဳး၊ အနာလိုလုိ၊ အဖုလိုလုိေတြ႕တဲ့အခါမွသာ ေသြးထြက္ပါတယ္။
႐ိုး႐ိုးမ်က္စိနဲ႔ ၾကည့္လုိက္ရင္ ေခ်ာေမြ႕ၿပီးဘာမွ် မျမင္ရဘူး။ ဒါေပမယ့္
Pap-Smear လို႔ေခၚတဲ့ မွန္ျပားေလးနဲ႔ သူ႔မွာတြယ္ကပ္ေနတဲ့
ကလာပ္စည္းေလးေတြကို ျခစ္ယူလုိက္ၿပီး အဏုဇီ၀မွန္ေျပာင္းေအာက္မွာ
ၾကည့္လုိက္ရင္၊ အဲဒီကလာပ္ စည္းေလးေတြရဲ႕ အတြင္းထဲမွာ ကလာပ္စည္း နံရံကို
မေက်ာ္ေသးဘဲ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ကင္ဆာအဆင့္ကို ေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ Pap-Smear
လုပ္တဲ့နည္းဟာ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္မွန္ းကို
အေစာဆံုး သိႏုိင္တဲ့ နည္းပါးပဲ။ ယေန႔အခ်ိန္မွာ အားမရတဲ့အခ်က္တစ္ခုက
ေဆး႐ံုေတြမွာေရာ၊ အျပင္ေဆးခန္းေတြမွာပါ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာသိရတဲ့အခ်ိန္မွာ
၆၅% ေလာက္ဟာ အဆင့္လြန္ေနတဲ့သူေတြပါပဲ။ ၃၅%ကသာ အႏၲရာယ္ရွိႏုိင္တဲ့
အုပ္စုထဲက လာေရာက္ ေဆးစစ္ရင္းနဲ႔ေတြ႕တာပါ။ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာျဖစ္တဲ့
လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မီးယပ္ျဖဴ၊ မီးယပ္နီဆင္းတယ္။ ခါးေတြ၊ ဆီးစပ္ ေတြကို
ခဲနာက်င္တယ္။ ေသြးစေသြးနထြက္တယ္။ အစားအေသာက္ပ်က္လုိ႔
ပိန္းခ်ံဳးသြားတယ္ဆိုတဲ့ သူေတြကမ်ားတယ္။ Pap-Smear စမ္းသပ္ျခင္းကို
သားဖြားမီးယပ္ဆရာ၀န္ထုိင္တဲ ့
မည္သည့္ ေဆးခန္းမွာမဆို လုပ္လုိ႔ရႏုိင္ပါတယ္။ ေငြကုန္ေၾကးက်လည္း
မမ်ားပါဘူး။ မွန္ျပားယူရတာလည္း မၾကာပါဘူး။ မိနစ္ပိုင္းအတြင္းၿပီးပါတယ္ ။
အေျဖကလည္း ငါးရက္မွ တစ္ပတ္အတြင္းရပါတယ္။ ပံုမွန္၀င္ေငြရွိတဲ့
လူတုိင္းနီးပါး ဒီေလာက္ကုန္က်စရိတ္ကို တက္ႏုိင္ၾကပါတယ္။ Pap-Smaear မွာ
ကင္ဆာျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရ႐ံုနဲ႔ ဓာတ္ကင္လုိ႔မရပါဘူး။ ေနာက္တစ္ဆင့္
အသားစယူရပါတယ္။ အသာစယူတဲ့အခါမွာ တုိက္႐ုိက္ပဲယူယူ၊ မွန္ေျပာင္းနဲ႔
ၾကည့္ၿပီယူယူ၊ အသားစအေျဖထြက္မွသာလွ်င္ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ တကယ္ျဖစ္ၿပီလုိ႔
ရာႏႈန္းျပည့္ေျပာႏုိင္ပါတယ္ ။
၃။ ေခတ္မီေရာဂါကုထံုး ဘာေတြရွိသလဲ။
ယခင္တုန္းကတည္းက သံုးလာတဲ့ စံကုထံုးေတြရွိပါတယ္။ ေခတ္မီေရာဂါကုထံုး (၃)ခုရွိပါတယ္။ ပထမတစ္ခုက ခြဲစိတ္ကု သတဲ့နည္း။ ေစာေသးရင္ သားအိမ္လည္တံေလာက္ပဲျဖစ္တယ္
(သို႔) သားအိမ္ကိုပါ ထုတ္တယ္ (သို႔) သားအိ္မ္တင္မကဘူး သားဥ ႁပြန္မ်ိဳးဥ
သားနံရည္က်ိတ္ေတြေတာင္ အကုန္ထုတ္တဲ့နည္းရွိပါတယ္။ ဒုတိယနည္းကေတာ့
အျခားကင္ဆာမ်ားလုိပဲ ကင္ဆာေဆး မ်ား ႏွစ္မ်ိဳး၊ သံုးမ်ိဳးပူးေပါင္းၿပီး
အေၾကာေဆးေပးတဲ့နည္းရွိပါတယ္ ။
ေစာေစာကေျပာတဲ့ သားအိမ္ႏွင့္တကြ သားဥႁပြန္မ်ိဳးဥ၊ သားနံ ရည္ က်ိတ္ေတြကို
သမား႐ိုးက်ခြဲစိတ္နည္းနဲ႔ မထုတ္ဘဲ Key Hole ဆာဂ်ရီလုိ႔ေခၚတဲ့
ေပါက္ေသးေသးေလးေဖာက္ၿပီး အဏုၾကည့္ မွန္ေျပာင္းကို အသံုးျပဳၿပီး
ခြဲတဲ့နည္းကို အသံုးျပဳေနပါၿပီ။ စင္ကာပူတုိ႔၊ ဘန္ေကာက္တို႔မွာ လုပ္ေနပါၿပီ။
ဒီကုထံုး(၃)မ်ိဳးထဲမွာ လူနာ ျဖစ္တဲ့ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ အဆင့္ေပၚမူတည္ၿပီး
ခြဲသင့္တဲ့လူနာခြဲတယ္။ ဓာတ္ကင္တဲ့လူနာ ဓာတ္ကင္တယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ
ဓာတ္ကင္တာေရာ၊ ခြဲတာေရာ ႏွစ္ခုေပါင္းလုပ္တာရွိသလုိ ကင္ဆာေဆးပါ ေပးရတဲ့နည္း
(၃) မ်ိဳးစလံုး ေပါင္းလုပ္ရတာလည္း ရွိပါတယ္။
၄။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ျဖစ္ေနမွန္းသိၿပီးရင္ ဘာေတြလုပ္မလဲ။
ဒါက သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ေနၿပ ီလို႔
ဓာတ္ခြဲခန္းအေျဖရတဲ့အခါ စိတ္ဓာတ္က်သြားတဲ့ အမ်ိဳးသမီး ေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။
အမ်ိဳးေတြ၊ ရင္းႏွီးတဲ့မိတ္ေဆြေတြက တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ အႀကံေပးၾကတာ
ဒါမ်ိဳးျဖစ္ရင္ ဓာတ္မကင္နဲ႔ ေရာဂါကနည္းနည္း၊ ဓာတ္ကင္တာက ေသသြားမယ္၊
ဒါမ်ိဳးဆုိရင္ မခြဲနဲ႔၊ ခြဲလုိက္ရင္ ဆီးအိမ္ေပါက္တာတို႔၊
ဆီးႁပြန္ျပတ္တာတို႔၊ အူမႀကီးေပါက္တာတုိ႔၊ ေျပာတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
ေဘးစကားကို မယံုပါနဲ႔။ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ သားအိမေခါင္းကင္ဆာ ေရာဂါျဖစ္ၿပီး
ကုသမႈခံယူထားသူရဲ႕ စကားကုိေတာင္မယံုပါနဲ႔။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ကင္ဆာကလာပ္စည္း
အမ်ိဳးအစားတူခ်င္မွ တူမယ္။ ကင္ဆာအဆင့္လည္း တူခ်င္မွတူမယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္
ကုိယ္ယံုၾကည္ အားကိုးလို႔ အပ္ႏွံထားတဲ့ သားဖြားႏွင့္ မီးယပ္အထူးကု ဆရာ၀န္
ဆံုးျဖတ္တဲ့ အတိုင္းလိုက္နာပါ။
၅။ အမ်ားျပည္သူအား မွာၾကားခ်င္ေသာ အႀကံေပးခ်က္။
သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာဟာေရာဂါ လကၡဏာေတြမေပၚခင္ အေစာဆံုး သိႏုိင္တဲ့နည္းရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အသက္ (၃၅) ႏွစ္ေက်ာ္တဲ့ အိမ္ေထာင္ သားေမြးျပဳဖူးသူတုိင္း တစ္ႏွစ္တစ္ခါ Pap-Smear ကို သတိထားၿပီး စမ္းသပ္သင့္ပါတယ္၊ ေငြကုန္ေၾကးက် လည္း မမ်ားပါဘူး။
Health Digest. http://shanstatedefencearmy.blogspot.com/
သားဖြားႏွင့္ မီးယပ္အထူးကု ဆရာဝန္၏ တိုက္တြန္းမႈေၾကာင့္သာ ေဆးစစ္ခံခဲ့သည့္ အသက္ ၃၅ ႏွစ္အရြယ္ မသန္းေဌး (နာမည္လႊဲ) သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ပထမအ ဆင့္ ျဖစ္ေနၿပီ ဆိုသည့္ ေဆးစစ္ခ်က္ အေျဖရရွိခ်ိန္တြင္ ေျပာစရာ စကားမရွိေတာ့ေအာင္ တိတ္ဆိတ္သြားသည္။”အဲ့လိုေရာဂါရွိေနမယ္လို႔ တစ္ခါ မွ မေတြးခဲ့ဖူးဘူး။ ကိုယ့္အေနအထိုင္ ေၾကာင့္လည္း ဒီလိုေရာဂါျဖစ္စရာ အ ေၾကာင္း မရွိဘူးလို႔ပဲ ထင္တာေပါ့” ဟု သူမက ေျပာ သည္။ အမ်ိဳးသားျဖစ္သူမွာ အလြန္ရႈပ္ ေပြသည့္အတြက္ မသန္းေဌး တစ္ေယာက္ သည္းမခံႏိုင္ျဖစ္ကာ လြန္ခဲ့ သည့္ ငါးလခန္႔က တရားဝင္ ကြာရွင္း ပစ္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုအမ်ိဳး သားထံမွ ကူးစက္ခံခဲ့ရသည့္ေရာဂါကိုေတ
သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခအဆင့္မ်ားတ
ေရာက္ေနတတ္သည္ဟု မီးယပ္ႏွင့္ သားဖြား ဆိုင္ရာအထူးကု ေဒါက္တာစိုးလြင္က ေျပာသည္။ သားအိမ္ေခါင္ကင္ဆာအဓိက ျဖစ္ပြားရသည့္အေၾကာင္းရင္းမ
HPV ပိုးမ်ိဳးကြဲတခ်ိဳ႕သည္ သား အိမ္ေခါင္းထဲ ဝင္ေရာက္ျပီးေနာက္ ၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ တစ္ႏွစ္အတြင္း၊ ၉၁ ရာ ခိုင္ႏႈန္းမွာ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း ေရာဂါျဖစ္ပြား ျခင္းမရွိဘဲ ခႏၶာကိုယ္ခုခံအားက ပိုးကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း သို႔ေသာ္ပိုးမ်ိဳးကြဲ ၁၆ ႏွင့္ ၁၈ မွာ တျခား မ်ိဳးကြဲမ်ားထက္ သားအိမ္ေခါင္းအတြင္း ဆက္လက္ တည္ရွိေနၿပီး သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာ ေရာဂါအထိ ျဖစ္ေစနိုင္ေၾကာင္း၊ HPV ပိုး သားအိမ္ေခါင္းအတြင္းဝင္ေရာက
ထိုသို႔ ႀကိဳတင္မသိရွိနိုင္ျခင္းႏွင
လမ္းတည္းေနအသက္ အစိတ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦးႏွင့္ ေလးဆယ္ ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးတို႔ သားအိမ္ ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္သည္ကို သိရွိျပီး ေနာက္ ထိုအမ်ိဳး သမီးမ်ားတစ္ၿပိဳင္တည္း ေဆးစစ္ခံခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး ည ၁၂ နာရီ အထိ ၾကည့္ေပးခဲ့ရေၾကာင္း ၎က ေျပာျပသည္။ ေရာဂါျဖစ္သည့္အမ်ိဳးသမီး၂ ဦး အနက္ အသက္ေလး ဆယ္ေက်ာ္ အမ်ိဳး သမီးမွာ ေရာဂါျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိၿပီး မၾကာခင္ ဆံုးပါးခဲ့၍ သူတို႔ ပိုေၾကာက္ လန္႔ကာ ထိုသို႔ လာေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ေစႏိ
အျဖဴ ဆင္းျခင္း၊ လိင္ ဆက္ဆံျပီးလွ်င္ေသြးဆင္းျခင္
မြန္ျပည္နယ္ ဘီးလင္းၿမိဳ႕နယ္မွ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကေတာ့ မိသားစုထဲတြင္ျဖစ္ပြားဖူးသူ
”သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးထိုးတဲ့ အရြယ္အေပၚကာ ကြယ္ႏိုင္စြမ္းက မူတည္တယ္။ ပံုမွန္ အားျဖင့္ ကာကြယ္ေဆးက ကာကြယ္မႈ ရာခိုင္ႏႈန္း ၉၃ ဒသမ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိတယ္”ဟု ေဒါက္တာစိုးလြင္က ေျပာ သည္။ ယင္းကာကြယ္ေဆးမွာ Side Effect မရွိဘဲတစ္ခါထိုးၿပီးလွ်င္ ကိုးႏွစ္၊ ၁ဝ ႏွစ္ခန္႔ ျပန္ထိုးစရာမလိုေၾကာင္း သိ ရသည္။ေဒါက္တာ ေဒၚေအးေအးမူက လည္း အပ်ိဳမိန္းကေလးမ်ားအေနျဖင့္
သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ေစ ႏိုင္သည့္ HPV ပိုးကို အသက္ ၄ဝမွ ၄၉ ႏွစ္အတြင္းရွိ အမိ်ဳးသမီးမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ေတြ႔ရျပီး အသက္ ၂ဝႏွစ္မွ ၂၉ ႏွစ္ရွိအမ်ိဳး သမီးငယ္မ်ားတြင္လည္း ေတြ႔ရွိရသည္ဟု စစ္တမ္းမ်ား ကဆို သည္။၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕၏လမ္းၫႊန္ခ်က္အရ အသက္ ၂၅ ႏွစ္မွ ၄၉ႏွစ္အတြင္းရွိ အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ သံုးႏွစ္လွ်င္ တစ္ ႀကိမ္ သားအိမ္ေခါင္း ခြၽဲ စစစ္ေဆးသင့္ ၿပီး အသက္ ၅ဝ ႏွစ္အထက္ အမ်ိဳးသမီး မ်ားမွာ ငါးႏွစ္လွ်င္တစ္ႀကိမ္ စစ္ေဆး သင့္ေၾကာင္း ၫႊန္ၾကားထားသည္။ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာ ပထမ အဆင့္ ျဖစ္ေနျပီဟု ေဆးစစ္ခ်က္အရ သိခဲ့ရသည့္ မသန္းေဌးႏွင့္ေဆးအတူ အစစ္ေဆး ခံခဲ့သည့္အမ်ိဳးသမီး ၁ဝ ဦး ခန္႔တြင္ ေရာဂါေတြ႔ရွိသူ ေနာက္တစ္ဦး ရွိခဲ့သည္။
”သူသိပ္ေၾကာက္သြားတာ။ ကိုယ္ လိုပဲ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ သူေတြးထားတာ ကိုး။ ေရာဂါေတြက သိပ္ဆန္းျပားလြန္း တယ္။ ခုလို ေစာေစာ သိလိုက္ရတာ ကံေကာင္းတယ္လို႔ မွတ္ရေတာ့မွာပဲ” ဟု မသန္းေဌးက ေျပာသည္။
ျမတ္စုၿငိမ္း
..........................
လူေတြအသိမ်ားတာက သားအိမ္ကင္ဆာလုိ႔ ေခၚၾကတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ သားအိမ္လည္တံကင္ဆာ (သို႔) သားအိမ္ ေခါင္း ကင္ဆာလုိ႔ေခၚပါတယ္။ အေပၚပိုင္းမွာရွိတဲ့ သားအိမ္ရဲ႕ ကုိယ္ထည္မဟုတ္ပါဘူး။ သားအိမ္ကုိယ္ထည္ကလည္း သူ႔ဟာသူ သီးျခားကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္
၁။ ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိသူေတြက
ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိတဲ့ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အုပ္စုေတြကေတာ့ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္က်တဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ အိမ္ေထာင္ တစ္ဆက္ထက္ ပို၍မ်ားတဲ့အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊
၂။ ေရာဂါျဖစ္မွန္း ဘယ္လုိလုပ္သိမလဲ။
ကင္ဆာေတြအားလံုးဟာ အဆင့္ေစာတဲ့အေျခအေနမွာ နာက်င္ျခင္းစတဲ့ လကၡဏာေတြမျပသလုိ႔ ဒုကၡေရာက္ေနၾကရတာပါ။ သားအိမ္လည္တံ ကင္ဆာကလည္း ေရာဂါျဖစ္မွန္း သိပ္မသိလြယ္ပါဘူး။ ေစာတုန္း အဆင့္မွာ အစားအေသာက္လည္း မပ်က္ပါဘူး ေရာဂါရင့္တဲ့ အဆင့္ေရာက္မွ ၀မ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္းနာတာတိ
၃။ ေခတ္မီေရာဂါကုထံုး ဘာေတြရွိသလဲ။
ယခင္တုန္းကတည္းက သံုးလာတဲ့ စံကုထံုးေတြရွိပါတယ္။ ေခတ္မီေရာဂါကုထံုး (၃)ခုရွိပါတယ္။ ပထမတစ္ခုက ခြဲစိတ္ကု သတဲ့နည္း။ ေစာေသးရင္ သားအိမ္လည္တံေလာက္ပဲျဖစ္တယ္
၄။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ျဖစ္ေနမွန္းသိၿပီးရင္ ဘာေတြလုပ္မလဲ။
ဒါက သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ေနၿပ
၅။ အမ်ားျပည္သူအား မွာၾကားခ်င္ေသာ အႀကံေပးခ်က္။
သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာဟာေရာဂါ လကၡဏာေတြမေပၚခင္ အေစာဆံုး သိႏုိင္တဲ့နည္းရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အသက္ (၃၅) ႏွစ္ေက်ာ္တဲ့ အိမ္ေထာင္ သားေမြးျပဳဖူးသူတုိင္း တစ္ႏွစ္တစ္ခါ Pap-Smear ကို သတိထားၿပီး စမ္းသပ္သင့္ပါတယ္၊ ေငြကုန္ေၾကးက် လည္း မမ်ားပါဘူး။
Health Digest. http://shanstatedefencearmy.blogspot.com/
No comments:
Post a Comment