ၵၢၼ်သင်ေၵႃႈယဝ်ႉ ေပႃးဝႃႈေတႁဵတ်းၼႆၸုိင် ေတလႆႈႁဵတ်းႁ်ႂႈမၼ်းထုိင်တီႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵူၼ်း ႁဝ်းၵမ်ႉပႃႇၼမ် ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ေၵႃႈၶႆႈယဝ်ႉ ေပႃးႁၼ်တီႈယၢပ်ႇယဝ်ႉၼႆ ၵႆႉၵႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်လၵ်ႉပၢႆ ၵႆႉ ၵႆႉ ယွၼ်းဢွၵ်ႇၸုမ်းၵမ်းလဵဝ်။ ၵွပ်ႈၵူၼ်းၸူိဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉပွင်ႇၸ်ႂ ႁၼ်ထုိင်ဝႃႈ ၵူၼ်းမီးၼမ်ႉ ၵတ်ႉ ၵူၼ်းၶဵၼ်ႇ Hero ၼႆႉ ေတလုၵ်ႉဢွၵႇ်မႃးတီႈ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လွင်ႈတုၵ်ႉၶႃႇလၢႆလၢႆ ၊ ၵူၼ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ေတႉ ႄလႈ ၵူၼ်းမီးၼမ်ႉၸ်ႂ ၶႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႄတႉၼႆႉ ေပႃးႁၼ်လွင်ႈတၢင်းယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇ လွင်ႈတၢင်းတုၵ်ႉၼႆ မၼ်းေတၶတ်းၸ်ႂေၵႇၶၢႆ ႁ်ႂႈလႆႈေသ ႁ်ႂႈၵၢၼ်ယၢပ်ႇ ၵၢၼ်တုၵ်ႉေပႃးလႆႈ လဵင်ႈပၢႆမၼ်း ၊ ၵူၼ်းၶၢၼ်ႉ ၵူၼ်းၶီႈဢုပ်ႇ ၵူၼ်းဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၊ ၵူၼ်းဢမ်ႇႁတ်းဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း
ၸူိဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ေပႃးႁၼ်လွင်ႈတၢင်းယၢပ်ႇ လွင်ႈတၢင်းတုၵ်ႉ ၼႆၶဝ်ေတႁႃလဵင်ႈပၢႆပႅတ်ႈေသေဝႇ
ႁူဝ်ေၵႇတူဝ် ၵႂႃႇႁင်းၽ်ႂမၼ်း ။ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူး သမ်ႉပဵၼ်မဵဝ်းႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ထတ်းသၢင်ႈ တူၺ်းၶိုၼ်း ဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း ၵူၺ်းေၵႃႈ ထုၵ်ႇလီႁူႉၽ်ႂမၼ်းယူႇ။ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိတ်ႇ လွင်ႈတုၵ်ႉၶ ၸူိဝ်း ၼႆႉလုၵ်ႉမႃးတီႈ ၵူၼ်းၶီႈၶၢၼ်ႉ ၵူၼ်းဢမ်ႇၶႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်သင်လၢႆလၢႆ။
တီႈတႆးႁဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ငၢၼ်းတီႈဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယ်ႂႇ
ၼႆႉ ေတမီးႇယူႇ ( 5 ) ႁူဝ်ေၶႃႈ -
1. လွင်ႈၵၢၼ်ၵႅင်ၸ်ႂၵၼ်
2. လွင်ႈၼမ်ႉၵတ်ႉ
3. လွင်ႈတၢင်းဝူၼ်ႉဢမ်ႇမႅၼ်ႈတီႈမၼ်း
4. လွင်ႈၵၢၼ်သိုဝ်ႈယူဝ်းေတႃႇၵၼ်
5. လွင်ႈေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်း
ပဵၼ်ၸူိဝ်းၼႆႉလၢႆလၢႆ ၶႃႈႁဝ်းလႆႈထတ်းႁၼ်မႅၼ်ႈၺႃးမႃး။ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ေၵႃႈယဝ်ႉ မိူဝ်ႈမီးသုၼ်ႇ ႁဵတ်းဢမ်ႇႁဵတ်း ၊ မူိဝ်ႈမီးတုိဝ်ႉတၢင်း ဢမ်ႇေမႃဢဝ်ၸွမ်းငဝ်းလၢႆးႄလႈ သုမ်းယဝ်ႉသုမ်းထႅင်ႈ ၵုမ်ႇပဵၼ် ၼႆၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်းၼႆၸုိင် မၼ်းေတၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၼ်ႂး ( 5 ) ၼႆႉယူႇၶႃႈ။
1. လွင်ႈၵၢၼ်ၵႅင်ၸ်ႂၵၼ်
တႆးႁဝ်းၼႆႉ ပႃးၸဵမ်ၶႃႈႁဝ်းၶဝ်ယဝ်ႉ ေတႁဵတ်းသင်ေတလၢတ်ႈသင်ေၵႃႈ ဢမ်ႇေပႃးၶႆႈႁဵတ်း ဢမ်ႇေပႃးၶႆႈႁၢတ်း ၊ ၵွပ်ႈမီးလွင်ႈၵႅင်ၸ်ႂၵၼ် မီးလွင်ႈတူၺ်းၼႃႈတႃၵၼ်။ ၵူၺ်းၵႆႈတီႈၼႆၼႆႉ ထုၵ်ႇလီ ၵႅင်ၸ်ႂ ထုၵ်ႇလီတူၺ်းၼႃႈေၵႃႈ လူဝ်ႇၵူၺ်း ၊ တီႈလ်ႂဢမ်ႇတီႈလ်ႂေၵႃႈ ၵုမ်ႇၵႅင်ၸ်ႂၵၼ်ယူႇၼႆေတႉၵၢၼ် ငၢၼ်းႁဝ်း ဢၼ်ၶႆႈၵႂႃႇၶႆႈထုိင်ၼၼ်ႉ မၼ်းတုိၼ်းဢမ်ႇထုိင်လ်ႂေသပွၵ်ႈ။ ေပႃးေတလၢတ်ႈလွင်ႈႁဵတ်း ၵၢၼ်ၼႆ ေတႁဵတ်းေၵႃႉလဵဝ်ဢမ်ႇလႆႈ ၊ ေပႃးၶဝ်ႈၸုိင်ႈဝႃႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႆၼၼ်ႉ တုိၼ်းေတႁူႉဝႆႉဝႃႈ ေတလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်း ၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ၊ ေတလႆႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၼ်ႂးႄၵႈၵူၼ်းၼမ် ႄလႈ ေတမီးလွင်ႈ ပၼ်ႁႃႇယူႇယဝ်ႉ၊ ၵၢၼ်သင်ေၵႃႈၶႆႈယဝ်ႉ ႁဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉ ၵွပ်ႈသင်ႄလႈႁဵတ်း ? ယဝ်ႉႁဝ်း ႁဵတ်းသမ်ႉ ႁဵတ်းတႃၽ်ႂ ? တႃႇမုၵ်ႉၸုမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇႁႃး ၊ တႃႇၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ႁႃး ၊ တႃႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇတႆး ႁဝ်းႁႃး ၊ ၸႃႉၵႂႃႇၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။ ေပႃးႁဝ်းႁူႉႁၼ်ထုိင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၽွၼ်းလီယူႇ မီးၼမ်ႉတွၼ်းတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ယူႇ ႄလႈ တွၼ်ႈတႃၸူိဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းယူႇၼႆႄတႉ ထုၵ်ႇလီႁတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇႁတ်းႁတ်း ႁၢၼ်ႁၢၼ်ယူႇယဝ်ႉ ၊ ဢမ်ႇလူဝ်ႇမီးလွင်ႈၵၢၼ်ၵႅင်ၸ်ႂသင်ၽ်ႂ ၵဝ်ေၵႃႈႁဵတ်းၵၢၼ်တႃႇပိူၼ်ႈတႃႇၵူၼ်း တၢင်းၼမ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇၸ်ႂႈၵၢၼ်သုၼ်ႇတူဝ်ၵဝ် ၊ ၵဝ်ပိူၼ်ႈၸင်းၵဝ်ဢူၺ် ၵဝ်ပိူၼ်ႈဢမ်ႇလၢတ်ႈေတႃႇ ၵဝ်ဢူၺ် ၵူဝ်လႆႈႄၼႈၼႃႈၵၢၼ်ယၢပ်ႇဢူၺ် ၸူိဝ်းၼႆႉဢမ်ႇလူိဝ်လႆႈမီးသင် ၽ်ႂၶႆႈဝႃႈသင်ဝႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇ လူဝ်ႇသူၼ်ၸ်ႂသင်ၽ်ႂ လူိဝ်ေသတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ေတလႆႈတႅမ်ႈၶိုၼ်းပိုၼ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁ်ႂႈမၼ်းႁၢင်ႈလီ ၵႂႃႇၽ်ႂမၼ်း ။ ႁဵတ်းႁတ်းႁတ်း ဢဝ်သဵင်ၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ယႃႇေပဢဝ်တီႈလုၵ်ႉတီႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ် ေၵႃႉ လဵဝ်ေသႁဵတ်း ၊ ပဵၼ်သင်မႃးေၵႃႈၶႆႈယဝ်ႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇေမႃဝူၼ်ႉ လူဝ်ႇေမႃႁူႉဝႆႉဝႃႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းၵဝ် ဢမ်ႇ လႆႈႁဵတ်းတီႈၼႆႈေၵႃႈ တွၼ်ႈတႃႇၵဝ် ဢၼ်တီႈလူဝ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တင်ႇတီႈၼၼ်ႉ တုၵ်ႉပ်ႂႉဝႆႉၵဝ်တုိၵ်ႉ မီး တၢင်းၼမ်ယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵၢၼ်လွင်ႈၵႅင်ၸ်ႂၵၼ်ၼႆႉ ယႃႇေပဢဝ်မႃးပဵၼ်လွင်ႈယ်ႂႇ ေသႁ်ႂႈမၼ်းသုမ်းၶၢဝ်း ယၢမ်းၵႂႃႇပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ။
2. လွင်ႈၼမ်ႉၵတ်ႉ
3. လွင်ႈတၢင်းဝူၼ်ႉဢမ်ႇမႅၼ်ႈတီႈမၼ်း
လွင်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉ လွင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈသၢင်ႈ ၸူိဝ်းၼႆႉေၵႃႈ ၶႃႈႁဝ်းၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ႁၼ်ထုိင်ဝႃႈ မၼ်းလမ်လွင်ႈႄတႉႄတႉ ၊ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယ်ႂႇ ဢမ်ႇၵႂႃႇၼႃႈေၵႃႈ ၵွပ်ႈပိူၼ်ႈလွင်ႈဝူၼ်ႉ လွင်ႈ ႁဵတ်းဢမ်ႇမႅၼ်ႈတီႈမၼ်းေၵႃႈပၢႆးလႆႈယူႇ။ ေပႃးဝႃႈေတမႃးႁဵတ်းၵၢၼ် ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်း ၊ ႁဵတ်း ၵၢၼ်ပၼ်တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပၼ် ပိူၼ်ႈေၵႃႈလီ ပၢႆးဝူၼ်ႉတီႈၸ်ႂႉမၼ်းေၵႃႈ ထုၵ်ႇ လီမႅၼ်ႈတီႈမၼ်းယူႇ ၊ ေပႃးပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႇႁူဝ် ေတလႆႈဝူၼ်ႉ 90% ၊ ေတလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ 10% ၊ ေပႃး ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢင် ေတလႆႈဝူၼ်ႉ 60% ၊ ေတလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ႁဵတ်းသၢင်ႈ 40% ၊ ေပႃးပဵၼ် ၽူႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸၼ်ႉတ်ႂႈ ေတလႆႈဝူၼ်ႉ 30% ၊ ေတလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း 70% ၊ ေပႃးပဵၼ်ၵူၼ်းလင် ၊ ၵူၼ်းၸွမ်းလင် ေတလႆႈဝူၼ်ႉ 10% ၊ ေတလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် 90% ၊ ေပႃးႁဵတ်းၼႆ ၵၢၼ်ငၢၼ်းႁဝ်း ၸင်ႇထုိင်တီႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႆႈထုိင် ၶႆႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ။ သမ်ႉဢမ်ႇႁဵတ်း ဢမ်ႇဝူၼ်ႉ မူိၼ်ၼင်ၶႃႈလၢတ်ႈ လၢႆး ၼႆႉၼႆၸုိင်ႈ ၵွႆမူတ်းယဝ်ႉ ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ် သင်ေၵႃႈဢမ်ႇထုိင်တီႈ ၊ ၵူၼ်းလူဝ်ႇဝူၼ်ႉသမ်ႉဢမ်ႇဝူၼ်ႉ ၊ ၵူၼ်းလူဝ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်သမ်ႉ ဢမ်ႇႁဵတ်း ၊ ၵူၼ်းလူဝ်ႇဝူၼ်ႉၼမ် သမ်ႉဝူၼ်ႉႄဢႇ ၵူၼ်းလူဝ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼမ်သမ်ႉဢမ်ႇႁဵတ်းၼမ် ၵုမ်ႇဝူၼ်ႉၼမ် ေပႃးပဵၼ်ၼၼ် ၵၢၼ်ငၢၼ်းတႆးႁဝ်း ၵၢၼ်ငၢၼ်းၸုမ်းႁဝ်း ၊ ၵၢၼ်ငၢၼ်းၶွင်ႁဝ်း ေတႁဵတ်းႁိုဝ်ၶိုၼ်ႈယ်ႂႇ ၵွပ်ႈၼႆ ၵၢၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈတီႈမၼ်း ဢမ်ႇထုၵ်ႇတီႈ မၼ်းေၵႃႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းႁဝ်းတုိၼ်းဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယ်ႂႇလႆႈ။
လွင်ႈေၶႃႈထီႉ ( 4 ) ၼႆႉ လမ်လွင်ႈ ႄတႉႄတႉ ။ ေတႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈလ်ႂ ၊ ၵႂႃႇတီႈလ်ႂ ယူႇတီႈလ်ႂႇ ႁဵတ်းသင်ေၵႃႈၶႆႈယဝ်ႉ လွင်ႈၵၢၼ် သိုဝ်ႈယူဝ်း ေတႃႇၵၼ်ၼႆႉ လမ်လွင်ႈႄတႉႄတႉ။ ေပႃးႁဵတ်းၵၢၼ် ၸွမ်းၵၼ် ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ၼႆႉ လွင်ႈပၼ်ႁႃ လွင်ႈသုိဝ်ႈယူဝ်းေတႃႇၵၼ် ၼႆႉ ပဵၼ်ထီႉၼုိင်ႈယဝ်ႉ။ ေတႁဵတ်းၵၢၼ် ေတယူႇတီႈ လ်ႂေၵႃႈၶႆႈယဝ်ႉ ၽ်ႂၽ်ႂေၵႃႈ ၶႆႈလႆႈ ၶႆႈႁပ်ႉၶၢမ်ႇဢဝ် ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းသိုဝ်ႈယူဝ်းလၢႆလၢႆ။ ၵူၼ်းၵိၼ်ၸိၵ်း ေတႃႇၵၼ် လႆႈမႃး 10 သမ်ႉလၢတ်ႈပိူၼ်ႈ လႆႈမႃး 4 ၸႃႇၵႂႃႇၸူိဝ်းၼႆႉ လွင်ႈလဵၵ်ႉၸင်ႇဢဝ်ပဵၼ်လွင်ႈ ယ်ႂႇၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ ၵူၼ်းဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်းၼႆႉ မၼ်းၶႆႈပဵၼ် မၼ်းၶႆႈၶိုၼ်ႈယ်ႂႇေၵႃႉလဵဝ်ၵူၺ်း ၊ သမ်ႉေမႃ လၢတ်ႈႁ်ႂႈပိူၼ်ႈယုမ်ႇငႆႈ ၊ ႁ်ႂႈပိူၼ်ႈမဝ်းၸွမ်းၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၶဝ်။ ၸူိဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၊ ဢမ်ႇ မီးတၢင်းႁူႉတၢင်းေမႃ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇသင်သမ်ႉ ေတပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းၶဝ်ၵႂႃႇပႅတ်ႈ ။ လိုၼ်းသုတ်းမႃး ၵူၼ်းၶႆႈလဵၼ်ႈေၵႃႉၶဝ်ႄဢႇၵႂႃႇ ၊ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းေၵႃႈ ေတဢမ်ႇေပႃးမီးၽ်ႂၶႆႈၶဝ်ႈႁူမ်း ၸွမ်းမၼ်း ၵွပ်ႈပိူၼ်ႈၵူဝ်မၼ်း ၊ ၵွပ်ႈမၼ်းဢမ်ႇမီးၵၢၼ်သိုဝ်ႈယူဝ်းေတႃႇပိူၼ်ႈ။ ေပႃးေတႁဵတ်းၵၢၼ် ၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ႁဝ်းေတလႆႈေမႃယူႇ ေမႃထိင်း ၵၢၼ်လွင်ႈတႃႇပိူၼ်ႈယုမ်ႇယမ်တူဝ်ၵဝ်ႇေသႇေသႇ ၊ လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၼႆႉမၼ်းမိူၼ်မၢၼ်ႇၸမ်ႈဝႆႉ ၊ သင်ဝႃႈမၢၼ်ႇၸမ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းမီးႁွႆးဢၢၵ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ ၼႆၸုိင်ႈ ႁၼ်ႁ်ႂႈမၼ်း ၸဵၵ်ႈၸဵၵ်ႈလႅင်းလႅင်း လီေၵႃႈဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ေၵႃႈမိူၼ်ၼၼ်ယဝ်ႉ သင်ႁဝ်းမီးႁွႆးဢၢၵ်း ၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆၸုိင်ႈ တႃႇပိူၼ်ႈေတမီး လွင်ႈယုမ်ႇယမ် တူဝ်ႁဝ်းေၵႃႈ ၶႆႈယၢပ်ႇမူိၼ်ၵၼ် ။ ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ေၵႃႈ လီပဵၼ်ၵူၼ်းၸွမ်းလင်ပိူၼ်ႈေၵႃႈလီ ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ေၵႃႈေတလႆႈမီး လွင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်း ေတလႆႈ မီးၵၢၼ်ၸဵၼ်ႇလႅင်းေတႃႇ လုၵ်ႈၼွင်ႉႁဝ်း ၵူၼ်းၸွမ်းႁဝ်း ေပႃးဢမ်ႇၼၼ် ၽ်ႂၽ်ႂေၵႃႈေတဢမ်ႇၶႆႈယူႇ ၸွမ်းႁဝ်း ဢမ်ႇၶႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းႁဝ်း ၊ ဢၼ်လွင်ႈယ်ႂႇ တႆးႁဝ်းၵႆႉ ၵွႆၵၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈငိုၼ်း လွင်ႈတွင်း လၢႆလၢႆ ၵွပ်ႈၼႆ ႁ်ႂႈမီးၵၢၼ်သိုဝ်ႈယူဝ်းေတႃႇၵၼ်။
5. လွင်ႈေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်း
ၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမႃး ႁၼ်လိူၼ် ႁၼ်လၢဝ်ယဝ်ႉၼႆၸုိင်ႈ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽ်ႂၽ်ႂေၵႃႈေတမီး ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းၽ်ႂမၼ်းယူႇ ၵူၼ်းဢမ်ႇမီးေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်း မူိၼ်ၵူၼ်းတႃမွတ်ႇ မိူၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇမီး ႁိူၼ်းမီးေယး ေၵႃႈဝႃႈလႆႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ႁဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ေၵႃႈၶႆႈယဝ်ႉ လိူၵ်ႈဢဝ်ဢၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ပႃး ၸ်ႂ လိူၵ်ႈဢဝ် ဢၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶႆႈႁဵတ်း ၶႆႈပဵၼ် ႁ်ႂႈမၼ်းထုိင်တီႈ ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၊ ေပႃးေတႁဵတ်းၵၢၼ် မုၵ်ႉၸုမ်း ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸူိဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ် ၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ၸူိဝ်းၼႆႉ ယႃႇ ေပလိုမ်း ဝႃႈေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်း မုၵ်ႉၸုမ်းၶႆႈႁဵတ်းသင် ၶႆႈပဵၼ်သင် ႁႂ်ႈမၼ်း ထုိင်တီႈလ်ႂ ၊ ေပႃးမီးေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်း ေၵႃႈေတလႆႈမီး ၵၢၼ်ႄတႇ ေပႃးႄတႇႁဵတ်းၵႂႃႇေၵႃႈ ေတလႆႈ ႁဵတ်းႁ်ႂႈမၼ်းထုိင်တီႈ ၊ ၼူိဝ်ၵမ်ၾႃႇ လူင်ၼႆႉ ၸူိဝ်းၵူၼ်းဢၼ်ၶိုၼ်ႈယ်ႂႇ ဢွင်ႇမႅၼ်ႈမိူၼ် ၽူႈႁဵတ်း ဢွၵ်ႇ ေဢးပႅတ်း ( သတီႇဝီႇၸူၵ်ႉ ) Apple ( Steve Job ) ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းမႃးၸဵမ် မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉ ၊ မီးၸ်ႂၶႆႈႁဵတ်း ၶႆႈပဵၼ် ႄလႈ ဝၼ်းမူိဝ်ႈၼႆႉ တူဝ်တၢႆေၵႃႈ ၸုိဝ်ႈဢမ်ႇတၢႆ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၽူႈ လႆႈၽ်ႂလႆႈ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈလ်ႂေၵႃႈၶႆႈယဝ်ႉ ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈယ်ႂႇ ယဝ်ႉေပႃးဢမ်ႇမီး ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းၼႆႉ မီးတူဝ်ေၵႃႈ မူိၼ်ဢမ်ႇမီးၸ်ႂ။ တႃႇေတထုိင်ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းၼႆႉ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ေတလႆႈယုမ်ႇယၢမ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လိူဝ်ေသပိူၼ်ႈ ၊ ေတလႆႈမီးလွင်ႈယဵၼ်ႉၵၼ်ႈ ေတလႆႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ေတလႆႈ ဝူၼ်ႉႁၼ်ထုိင်ၶၢဝ်းၼႃႈ မူိဝ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းပႆႇလႆႈ မူိဝ်ႈၽုၵ်ႈ ၵဝ်ေတႁဵတ်း ႁ်ႂႈမၼ်းပဵၼ် လူဝ် ၵိူတ်ႇၽၢၵ်ႇဝႆႉ ၼ်ႂးၸ်ႂယူႇေသႇသႇ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ဝၼ်းၼုိင်ႈ တုိၼ်းေတထုိင်တီႈေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းယူႇ။
ေၶႃႈတၢင်းႁၼ်ထုိင်ၶႃႈ ဢၼ်ၶႃႈလႆႈႁူပ်ႉ လႆႈထူပ်းမႃး ဢၼ်ႁဝ်း ( တႆး ) ၵၢၼ်ငၢၼ်းတႆး ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယ်ႂႇၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈေတပႃးၸူိဝ်းၼႆႉ ( 5 ) ႁူဝ်ေၶႃႈၼႆႉပႃးယူႇ ။ မၢင်ၽၢဝ်ႇ ေတဢမ်ႇၵႃး ၼ်ႂး ( 5 ) ႁူဝ်ေၶႃႈၼႆေၵႃႈပႃး။ ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းၶႃႈႁဝ်းၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ႄတႉၶႆႈႁ်ႂႈတႆးႁဝ်းၶိုၼ်ႈယ်ႂႇမ်ႂႇ သုင် ၊ ၶႆႈႁ်ႂႈတႆးႁဝ်း ၶိုၵ်းၵၢပ်ႈ မူိၼ်မူိင်းပိူၼ်ႈ ၊ ၶႆႈႁ်ႂႈတႆးႁဝ်း မီးတၢင်းႁူႉ ႄလႈ ေမႃႁၵ်ႉၵၼ်။ သင်ၶႃႈ ႁဝ်းလႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈၽိတ်းၵႂႃႇၼႆၸုိင်ႈ ပွႆႇဝၢင်းၶႂၢင်းပၼ် ၶႃႈႁဝ်းယ်ႂႇယ်ႂႇၼမ်ၼမ်ေသၵမ်းၶႃႈ မ်ႂႇသုင်ၶႃႈ။
သႅင်သုိၵ်း ( Tai Management @ Tai Strategy )
ShanStateDefenceArmy
