လဵပ်ႈႁဵၼ်းလၢႆးတိုၵ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ

ၶုၼ်သႃႇ

            ပေႃးေတလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း လွၵ်းလၢႆးတိုၵ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ပၢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး(MTA)ေပႃးၼႆ ေတလႆႈဝႃႈလီေသလၢႆလူင်ယူႇ၊ ဝၢႆးေသ(MTA)

လုလႅဝ်ၵူၼ်ႇပင်းတႅၵ်ႇယၢႆႈဝၢင်းၶိူင်ႈယဝ်ႉ၊ ၼႃႈလိၼ်ပူတ်းပွႆႇဢၼ်ယၢမ်ႈမီးသိုၵ်းတႆးၵုမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈတူၵ်းယူႇၼႂ်းမိုဝ်းၸုမ်းသိုၵ်းဝလႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵွႃႇငၢႆႈငၢႆႈယဝ်ႈ။ေပႃးလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈ ၽႃႇမႆႉဢမ်ႇဝႄႈတႃတႄႉ ငၢဝ်ႈႁၢၵ်ႈသၢၵ်ႈေသႇဢၼ်လႆႈတႅၵ်ႇၽၢတ်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ

ငဝ်ႈမၼ်းေတႇမႃးတီႈ ၵၢၼ်းယွတ်ႈ၊ ၶုၼ်သႃႇၼႆ ဝူၼ်ႉဝႃႈၵၢၼ်းယွတ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းဢွင်ႇလိၵ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းလၵ်းလႅမ်လႅတ်းသႅဝ်းၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမွပ်ႈဢႃႇၼႃႇ ႁႂ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းတိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈသိုၵ်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇဢၼ်ဢဝ်ငမ်းယဵၼ်တီႈမၢၼ်ႈၼၼ်ႉမႃးႁူမ်ႈႁွမ်း(MTA)ႁႂ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းလဵဝ်၊ သင်ႉၸိူင်ႉဝႃႈသူၼ်းတုမ်ႁူၺ်းပၢႆးၵႂၢမ်းလီၵႂၢမ်းဝၢၼ်ဢမ်ႇလႆ ႁႂ်ႈၸႂ်ႉပၢႆၵွင်ႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမိူဝ်ႈၼၼ်ႉၶုၼ်သႃႇၵေႃႈ လၢတ်ႈယူႇပၢပ်ႇပၢပ်ႇ၊ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ လၢတ်ႈမိူၼ်ၸဝ်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်ၶုၼ်ၶဝ် ဢၼ်လၢတ်ႈယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ၽိူဝ်ႇၵမ်းၼၼ်ႉ
ၵၢၼ်းယွတ်ႈယိၼ်းၸဵပ်းၸႂ် ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸဝ်ႈၽႃႉလင် သင်ဢဝ်တၢႆတႆးၵေႃႉ ၵၢၼ်းယွတ်ႈ ဝႃႈၼႆ ဝႃႈမီးတၢင်းၽိတ်းသင်တႄႉဢမ်ႇႁုၸွမ်း၊(ဢမ်ႇမီးတၢင်းၽိတ်းလႄႈ ဢဝ်တၢႆတႄႉဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇယူဝ်ႉ) ၽိူဝ်ႇဝၢႆးၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၢဝ်ႇလိုဝ်းလင်ဝႃႈ ၶုၼ်သႃႇၸႂ်ၵူတ်ႉ မီးၵႂၢမ်းၶဝ်ႈႁူ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ်ဝႃႈ တႆးၽိတ်းဢဝ်တၢႆ ၶႄႇၽိတ်းယဝ်ႉလၢႆ ဝႃႈၼႆ။

ၶုၼ်သႃႇ

                           ၵၢင်ပီ1995ၵၢၼ်းယွတ်ႈဢွၼ်သိုၵ်းၽိုၼ်ႉဝၢႆႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ(MTA)မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ6/6/1995။ ၵွႃႉပူၵ်းတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး(MTA )လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၸႂ်တုမ်ႉယွၼ်ႈမူႇၸုမ်းသၼ်ႇဝႆ ယုင်ႈယၢႆႈ။ ၽၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး(ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ-သဝရိတ်ႉ ယူင်ႈၸႆႈယုတ်း)ႁႅတ်ႉႁၢမ်ႈမိပ်ႇငႅၼ်းပိၵ်ႉလၢၼ်ႇ။ ၽၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းဝ(UWSA)

ၶိုၼ်ႈေလႃႇတိုၵ်းတီႈလွႆလၢင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၽၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸုမ်းၵၢၼ်းယွတ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်လိုပ်ႈလမ်းၸုမ်း(MTA)
ဢၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉပဵၼ်ၶႄႇ၊ ေပႃးပဵၼ်ၶႄႇဢမ်ႇဝႆႉ လိူဝ်ေသၼၼ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်းၼႂ်းမူႇၸုမ်း(MTA)
ဢၼ်တိုၵ်ႉၵိုတ်းယူႇသမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈၽူင်ႉၽိုဝ်ႇ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ လွမ်လႅမ်သွတ်ႉသႅတ်ႉပၢႆႈၵွႃႇႁႃၵၢၼ်းယွတ်ႈ။ မၢင်ၸိူဝ်းၸမ်ႉပၢႆႈႁႃၸူး(SSPP)၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶုၼ်သႃႇႁႅင်းဢေႇ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ၊ တိူၵ်ႈတၼ်ထိုင်တီႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၊ၸဝ်ႈၽႃႉလင်၊ၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင်ၶဝ် တႅပ်းတတ်းလပ်ႉလပ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတိတ်းေတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။

1996 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇတင်းၸဝ်ႈၽႃႇလင်ဢွၼ်ႁူဝ်(ဢဝ်ၵွင်ႈလႅၵ်ႈငမ်းယဵၼ်)ဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ(ၼဢၽ)တီႈႁူဝ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်းယွတ်ႈၵေႃႈ ဝၢႆးေသၶုၼ်သႃႇဝၢင်းၶိူင်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ
ဢမ်ႇၵေႃႇတင်ႈလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းယိုင်ႈယႂ်ႇမိူၼ်ၶုၼ်သႃႇလႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တၼ်းယူႇထိုင်(2005)ၵူၺ်း မၢၼ်ႈၸႂ်ႉဝၢင်းၶိူင်ႈေသ တပ်ႉၶဝ်ၵေႃႈ တႅၵ်ႇဢွၵ်ႇၽၢတ်ႇၵၼ် ၵမ်းလိုၼ်းၵေႃႈလုလႅဝ်ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မၢင်ၸဝ်ႈၵေႃႈ
ဝၢင်းၶိူင်ႈ၊ မၢင်ၸဝ်ႈၵေႃႈ မႃးႁႃလွႆတႆးလႅင်း၊ မၢင်ၸဝ်ႈၵွႃႇၸူး(SSPP)၊ ၽိူဝ်ႇဝၢႆးလိုၼ်းမႃး ၸင်ႇႁုတူဝ်ဝႃႈ ၺႃးမၢၼ်ႈသူၼ်သၢႆလင် မၢၼ်ႈသမ်ၵူၼ်ႈလၢႆ။

ေပႃးမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းၸိူင်ႉၼႆ ဢၼ်တႅၵ်ႇယၢႆႈလုလႅဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈယွမ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးယိုဝ်း၊ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၼမ်ႉမိုဝ်းတႆး တႆးေတႃႇတႆးဢမ်ႇႁၵ်ႉၵၼ်လႄႈပဵၼ်မႃးယဝ်ႈ။ တၢင်းၽိတ်းသုၼ်ႇတူဝ်ဢွၼ်ႇဢိတ်းဢီႈၵူၺ်းၵေႃႈ ထိုင်တီႈေပႃးလႆႈတႅၵ်ႈယၢႆႈၵၼ်ၼႆႉ တႃႇလီဢၢမ်းေတႉၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ ၵူၼ်းဢွင်ႇလိၵ်ႈဢွင်ႇၵျွင်းၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ ေပႉမႃးမိုတ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ၵေႃႉလႂ်ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ေပႃးတႅၵ်ႇၵၼ် ၸႂ်လမ်ႁင်းၵၼ်မႃး ဢွၼ်ၵၼ်ၵွႃႇႁႃမၢၼ်ႈတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႈ။ ေပႉၵႅၼ်လီဢၢမ်းၼမ်ႉငိူဝ်ႈၶဝ်ၼေႃ။

ၶုၼ်သႃႇ

                             လွၵ်းလၢႆးပၢႆးတိုၵ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၼႆႉ ေတလႆႈဝႃႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉေတႉေတႉ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ဢၼ်တတူဝ်ထူပ်းၶဝ်ႈပွႆးတိုၵ်းၼမ်ေသပိူၼ်ႈၼႆႉ
ပဵၼ်ၸုမ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇယဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈပႆႇမႃးႁူမ်ႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်(MTA)ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၶဝ် လႆႈၶဝ်ႈပွႆးတိုၵ်းလၢႆလၢႆတီႈ၊ တိုၵ်းၸုမ်းယႂ်ႇၵမ်ႈၼမ်၊ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၶႄႇၽိူၵ်ႇ၊ ၶႄႇၽိူၵ်ႇၼႆႉ ၶဝ်ယၢမ်ႈၽၢၼ်တိုၵ်းၶႄႇလႅင်မႃး ၶဝ်ယင်းသုမ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇယူႇ၊ ဢၼ်မႃးၵွၼ်းၽၢႆႇပၢႆးတိုၵ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၸမ်ႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၽႃႉလင်၊ ၸဝ်ႈၽႃႉလင်ၼႆႉပဵၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႇၶႄႇၽိူၵ်ႇ ဢၼ်ယၢမ်ႈတိုၵ်းၶႄႇလႅင်၊ ပၢႆးတိုၵ်းသိုၵ်းၶႄႇၼႆႉဢမ်ႇေတႃႇေတႃႇ ၊ ၽိူဝ်ႇဝၢႆးၼၼ်ႉမႃး
ၸုမ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇတိုၵ်းၵၼ်တင်းထႆးထႅင်ႈ တီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ၊ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ထႆႈၶဝ်ယင်းသမ်ႉၼေၵၼ်ယူႇ(ၸုမ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇေတႃႇေတႃႇ)ဝႃႈၼႆထႅင်ႈယူႇ။ ပွႆးတိုၵ်းႁိၼ်တႅၵ်ႇၼႆႉ
သိုၵ်းထႆးၵိင်ႈလူင်းၵိင်ႈလူင်း မိူၼ်မၢၵ်ႇႁိၼ်ၵိင်ႈလူင်းလွႆ သိုၵ်းထႆးလႆႈတၢႆယွၼ်ႉ သိုၵ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇတင်းၼမ် ထိုင်တီႈသိုၵ်းထႆးၸႂ်ႉၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ် ၶိုၼ်ႈလၢႆလၢႆဝၼ်း ဢမ်ႇလႆႈလႄႈၸင်ႇလႆႈၸႂ်ႉႁိူဝ်းဝိၼ်တိုၵ်းၸွႆႈမိူဝ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ၊
ၽိူဝ်ႇႁိူဝ်းဝိၼ်မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ သိုၵ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၵေႃႈယလႆႈထွႆပၼ် ထွႆပၼ်ယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းမူၵ်းတႄႉ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆး။ သိုၵ်းထႆးေပႃးဢမ်ႇႁတ်းလပ်းႁတ်းၼွၼ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၸွမ်းၸိူဝ်းမႄႈၸၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းတႆးမူၵ်းတူဝ်ဝႆႉၵူႈၸွၵ်ႉ ထိုင်တီႈသိုၵ်းထႆးေပႃးလႆႈဢွၼ်ဝွၼ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်
ေတႉေတႉဝႃႈဝႃႈ၊ ပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈၵႅၼ်ႇၵၼ်ေသ သိုၵ်းSUAၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၵေႃႈ ၸင်ႇလႆႈထွႆဢွၵ်ႇၽႅၼ်လိၼ်ထႆး ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ 

ၶုၼ်ႈသႃႇ 

                      ထိုင်မႃးပီ1983-84ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း(ၸဝ်ႈမူဝ်ႁိူင်း)ၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈတႆးမႃးႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်၊ ထိုင်1984ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇSSAပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈမႃးႁူမ်ႈႁွမ်းဢွၼ်တၢင်း ထိုင်မႃး1985ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၶၼ်ႉတွၼ်ႈႁွမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ေပႃးထိုင်ယၢမ်းလီ ၸင်ၵွႆႈတိုၵ်းၼႆယဝ်ႈ။ လွၵ်းလၢႆးၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇႁွမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ေပႃးဢွၵ်ႇဢမ်ႇလီ ေတဢမ်ႇဝူၼ်ႉၶိုတ်းလႆႈ၊ ၶုၼ်သႃႁွမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၵဵပ်းသိုၵ်း ၽိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ႁွမ်ၵွင်ႈ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းေသ သူင်ႇသိုၵ်းၶိုၼ်ႈမိူဝ်းတၢင်းၼိူဝ် ဢၢၼ်းဝၢင်းသိုၵ်းဝႆႉၵူႈတီႈ၊ ဢမ်ႇမီးဢၶႂၢင်ႉယိုဝ်း တီႈလႂ်ထုၵ်ႇလီဝႄႈ ႁႂ်ႈဝႄႈ တီႈလႂ်ထုၵ်ႇလီငိူင်ႉႁႂ်ႈငိူင်ႉ ေတဢမ်ႇလႆႈယိုဝ်း ေပႃးယိုဝ်းၵေႃႈႁုေတသုၵ်ႉ ေပႃးယိုဝ်းၵေႃႈပိူၼ်ႈၼမ် ႁဝ်းဢေႇ ႁႅင်းသိုၵ်းလဵၵ်ႉဢေႇဢမ်ႇငၢမ်ႇၵၼ်လႄႈ ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းၼႆႉ ေတမိူၼ် ဢဝ်ၽိုၼ်းသႂ်ႇၽႆး ေပႃးၽႆးမွတ်ႇၵေႃႈ ၽိုၼ်းသဵင်ႈယဝ်ႈ၊ ဢမ်ႇလီလွင်ႈသင်တႃႇၵၢၼ်တႆး၊ ေတဢဝ်ၼမ်ႉၵွႃႇႁူတ်းၽႆး တၢင်းၼမ်ၼမ်ႉသမ်ႉမီးမွၵ်ႈႁႄၼမ်ႉလၢႆးပုၼ်းၵူၺ်းတႄႉ
ၽႆးဢမ်ႇမွတ်ႇလႆႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ မိူဝ်ႈၽွင်းႁွမ်ႁႅင်းသိုၵ်း
မိူဝ်ႈၽွင်းသူင်ႇသိုၵ်းၸွမ်ႇၵႄႈမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢမ်ႇပၼ်ယိုဝ်း၊ ေပႃးထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းလီ
ႁႅင်းသိုၵ်းငၢမ်ႇယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈယိုဝ်းတဵမ်တီႈ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ႁႅင်းငၢမ်ႇၵၼ်ေသ ယိုဝ်းသိုၵ်းၼႆႉဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း၊ ဢမ်ႇလႆႈပိူင်မၢၵ်ႇၵွင်ႈ၊ ဢမ်ႇလႆႈပၼ်တၢင်းယၢပ်ႇၵူၼ်းမိူင်း၊ ၸဵဝ်းလႆႈမိူင်းၶိုၼ်း ဢမ်ႇႁၢင်ႉဝႃႈၼႆ၊ မၼ်းၸဝ်ႈဝၢင်းၽႅၼ်ၼင်ႇၼႆယဝ်ႈ။ ၵူၺ်းမိူဝ်ႈတိုၵ်ႉႁွမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ မီးဢၢႆႈငိူဝ်ႉငႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇႁု ဢၼ်ပႄႉဢၼ်သုမ်းေသ ပွႆႇၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ
ၶုၼ်သႃႇဢမ်ႇၵၼ်ယိုဝ်း မၢၵ်ႇၵွင်ႈယိုဝ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇမီး၊ ဝႃႈ ၶုၼ်သႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵႃႇၵွႆႇေယးမၢၼ်ႈဢိူဝ်ႈ၊ ဢွၼ်ၵၼ်ၶႃႉၸိုဝ်ႈသဵင် ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈေတႉၼၼ်ႉေသ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမူႇၸုမ်း
ၸၢၼ်ႈၸင်းၽူႈၼမ်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈေပႃႇပဵၼ်မႃးယူႇယဝ်ႈ။ 
ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း(MTA)ၼၼ်ႉၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမီးၵူၼ်းဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ယွၼ်ႉမၼ်း ယႃႉၵဝ်းလႄႈ၊ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး လႆႈလုလႅဝ်မိူဝ်ႈ1996ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႈ။

ၶုၼ်သႃႇ

                    ပၢၼ်ၶုၼ်သႃႇၼၼ်ႉ မိူၼ်ႁိုဝ်၊ ပၢၼ်ၼႆႉမိူၼ်ႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁၼ်တႅၵ်ႇလႅင်းလီယူႇ၊ ပၢၼ်ၶုၼ်သႃႇၼၼ်ႉၵွပ်ႈပိူဝ်ႈႁႅင်းသိုၵ်း ၶိုၵ်ႉတွၼ်းၼႂ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆႉ(MTA)ယႂ်ႇသုတ်း၊ ၼႃႈလိၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၼမ်ၵႂၢင်ႈ၊ ပၢၼ်ၼၼ်ႉသိုၵ်းဝၵေႃႈ သမ်ႉေပႃးေတဢမ်ႇယူႇလႆႈယဝ်ႈ ပွတ်းတႂ်ႈၼႆႉ ပွတ်းတႉၼ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၽႂ်ဢမ်ႇႁတ်းယွၼ်းၸႅၵ်ုၽမႄိူင်းတႆး မိူၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ၶုၼ်သႃႇဝႃႈ ၽႂ်ၵွႃႇယွၼ်းတၢင်ႇတီႈမၢၼ်ႈ ယွၼ်းၸႅၵ်ႇၽမႄိူင်းတႆးၼႆ ႁႂ်ႈတၢင်ႇထိုင်ႁူဝ်မိူင်း ဝႃႈၼႆ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၽူႈၼမ်းတႆး ၸဝ်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်ၶုၼ်ၵူႈၸဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈ ဢၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတုၵ်းယွၼ်းၸႅၵ်ႇၽႄၽႅၼ်လိၼ်တႆးၼၼ်ႉ ပဵၼ်သုၼ်ႇလႆႈၶဝ်ဢိူဝ်ႈ၊ ဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈၼႆႁႃႉ၊

ႁႁႁ၊ ၽႂ်ယွၼ်းမိူင်းတႆးဢမ်ႇလႆႈၼႆ ၽႂ်ႁတ်းဝႃႈမိူၼ်ၶုၼ်သႃႇ ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ၶုၼ်သႃႇ ႁဵတ်းႁိုဝ်ေသ ေသႃႇသူၼ်းသိုၵ်းမၼ်း၊ ၶုၼ်သႃႇၼႆႉမၼ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းပၢႆးသိုၵ်းမိူင်းၶႄႇၵမ်ႈၼမ်၊
ၵႆႉၵႆႉလၢတ်ႈၼေလုၵ်ႈၼွင်ႉမၼ်း လွင်ႈပိူင်ပဵၼ်မိူင်းၶႄႇ၊
ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈပိူၼ်ႈဢွင်ႇေပႉသိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉပိုၼ်းသၢမ်ၵူၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉၵႆႉၶႆႈၼေလုၵ်ႈၼွင်ႉမၼ်း၊ ၵူၺ်းၼႃႇၵႆႉလၢတ်ႈသိုဝ်ႈ ဝႃႈသိုဝ်ႈေသတၵေႃႈ သမ်ႉၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈယူႇ။

မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇဝႃႈ တႆးႁဝ်းၼႆႉၵႆႉၵႆႉႁဵတ်းပွႆးၼႃႇလူင်၊ မိုင်ႉၸွမ်းပွႆးၵူၺ်းလူင်၊ ဢမ်ႇဝူၼ်ႉတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းလူး၊
ႁိုဝ်ေတၶိုတ်းပိူၼ်ႈလႆႈ၊ ေပႃးမိူူင်းတႆး ဢမ်ႇၵွၼ်းၶေႃၼႆ ႁဵတ်းပွႆးယူႇဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈၵႃႈလူင်
ဝႃႈၼႆ၊ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ ၶုၼ်သႃႇပဵၼ်ၶႄႇ ဢွၼ်ၵၼ်ၸင်းၶႄႇ ၶုၼ်သႃႇၼႆႉေပႃႈပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ၊ မႄႈတႄႉပဵၼ်တႆး ၵိူတ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ေပႃးၸွမ်းပၵ်းပိူင်လုမ်ႈၽႃႉဝႃႈ ၶုၼ်သႃႇၼႆႉပဵၼ်တႆးတဵမ်တဵမ် ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၵိူတ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး မီးသုၼ်ႇလႆႈ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းတႆးတဵမ်တဵမ်၊ မိူၼ်တႆးႁဝ်းမႃးၵိူတ်ႇမိူင်းထႆးၼႆႉ မီးသုၼ်ႇလႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းထႆး၊ ၶုၼ်သႃႇၼုင်ႈၶူဝ်းၶႄႇၼပႄိူၼ်ႈဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ်၊ ၶုၼ်သႃႇၼုင်ႈၶူဝ်းတႆး ႁႆႇၵွင်တႆးၼပႄိူၼ်ႈၼႆႉ ၼမ်ဝႃႈၼမ်ယဝ်ႈ။ ၶုၼ်သႃႇၼႆႉႁဵတ်းၵၢၼ်တႆးမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ1962ၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းSUAမႃး မိူဝ်ႈ1962 ၶုၼ်သႃႇယၢမ်ႈဝႃႈ (ၵဝ်ၼႆႉၵွႃႇမိူင်းၶႄႇၵေႃႈ ပိူၼ်ႈဝႃႈၵဝ်ပဵၼ်တႆးတဵမ်တဵမ်ဢိူဝ်ႈ၊ ၵဝ်ယူႇၸွမ်းတႆးၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈႁင်းၵဝ်ပဵၼ်ၶႄႇ၊ တီႈေတႉမၼ်းတႄႉ ပဵၼ်ၶႄႇႁိုဝ်ပဵၼ်တႆး ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ေပႃးမၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႄႈပိူၼ်ႈၵူဝ်ၼႆတႄႉ တိုၼ်းလီတိုၼ်းၵျႃႉ ၶႅၼ်းေသဢၼ်ပဵၼ်တႆးၸႅတ်ႈၸႅတ်ႈလႄႈပၼ်ပိူၼ်ႈပႄႉၵိၼ်ယွၼ်းၼင်လိၼ်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႈ။

ၶုၼ်သႃႇၼႆႉပိူၼ်ႈဝႃႈမၼ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႆးၸႅတ်ႈ ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၸင်းမၼ်း၊ၵူၺ်းၼႃႇ ၽႅၼ်ႇလိၼ်တႆးၼႆႉ မၼ်းၶႅၼ်ၵျႃႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ၶဝ်
ယွၼ်းၽႄၼႆႉမၼ်းၸႂ်လမ်ၼႃႇ၊ ၸိူဝ်းဢၼ်ပဵၼ်တႆးၸႅတ်ႈတႄႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ၶဝ်ယွၼ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်မီးသုၼ်ႇလႆႈႁင်း
ၶဝ်ဝႃႈၼႆဝႃႇ။

ၵွပ်ႈၼႆ ၸိူဝ်းဢၼ်ဝႃႈ ၶုၼ်သႃႇဢမ်ႇလီၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇယဝ်ႉမႅၼ်ႈၸႂ်ၶုၼ်သႃႇၼႃႇယဝ်ႉ ေပႃးဝႃႈၼႆ၊ ၶုၼ်သႃႇယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ-ၵူၼ်းလီၼႆႉ မိူၼ်ၵူၼ်းငိူဝ်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းၶႃႈႁတ်းႁႅမ်ၽူႈၶဵၼ်တၢႆၼႆႉ
ဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး ၽူႈၶဵၼ်ေတႁႅမ်ႁဝ်းတၢႆယဝ်ႈ ႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၼႆႉႁဝ်းလူဝ်ႇႁတ်းႁၢၼ် ၶွၵ်ႈၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ဢၼ်မၢၼ်ႈႁဵတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈႁဵတ်းဝႆႉတႃႇသႂ်ႇၵူၼ်းတႆးၸႂ်လီ တႃႇသႂ်ႇၵူၼ်းႁၵ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ၵွပ်ႈၼႆႁဝ်းလူဝ်ႇႁတ်းႁၢၼ် ႁတ်းႁၢႆႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇမဵတ်ႉတႃႇပၼ်ၽူႈၶဵၼ်-ဝႃႈၼႆယဝ်ႈ။

ၶေႃႈလူပ်းလင်
= = = = = = =
ၸိူဝ်းဢၼ်ဝႃႈၶုၼ်သႃႇဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ပုၼ်ႈတႆး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၽူႈဢၼ်ေသႉၶုၼ်သႃႇၼၼ်ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်တႆးထိုင်လႂ်ယဝ်ႈ၊ ၵေႃႈတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းယိုင်ႈယႂ်ႇေသ ၵုမ်းၵမ်ၼႃႈလိၼ်ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇမိူၼ်ၶုၼ်သႃႇလႆႈယူႇႁႃႉ၊
1။ မိူဝ်ႈၶုၼ်သူင် ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဢဝ်သိုၵ်းမိူင်းၽီေသ
မႃးတိုၵ်းမုၼ်ၶမ်းြၽႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း တီႈၼႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉၺွင်ႇၽေႃးထိၼၼ်ႉ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈဢဝ်ပႃႇရမီး(10)ပႃး ႁဵတ်းသၢၵ်ႈေသႇေသ
ဢွင်ႇေပႉၵွႃႇယဝ်ႈ။
2။ မိူဝ်ႈၵလႃးၼႃႈၽိူၵ်ႇၶဝ်သိမ်းမိူင်း ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းၼိူဝ်လုမ်ႈၽႃႉတႂ်ႈလိၼ်ေသ မႃးလွမ်ႉႁွပ်ႈတိုၵ်း မိူင်းဢိတ်ႉၸေရးၶဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ၸႅၵ်ႇသိုၵ်းၸုမ်းၼိုင်ႈေသ ႁႂ်ႈၶဵင်ႇတိုၵ်းေတႃႇၼႃႈ၊
သိုၵ်းထႅင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈၸမ်ႉ ႁႂ်ႈၵွႃႇယိုဝ်းၽဝ်ပႅတ်ႈ တီႈလူင်းႁိူဝ်းဝိၼ်ၶဝ်ၵူႈမိူင်းေသ တတ်းပႅတ်ႈသၢႆတၢင်းႁိူဝ်းဝိၼ်လႄႈတတ်းပႅတ်ႈသၢႆတၢင်းတႃႇထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ဢဝ်လၢႆးသွၼ်ႈလင်ပိူၼ်ႈေသ ဢွင်ႇေပႉၵွႃႇယဝ်ႈ။
3။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၶဵၼ်မၢၼ်ႈ၊ ဝ၊ ပလွင်ႈ၊ လႃႈႁူႇ၊ တွင်ႇသူႇ၊ လီႉေသႃး ၶဝ်လွမ်ႉႁွပ်ႈတႆးႁဝ်းဝႆႉယူႇၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼႆႉ
တႆးႁဝ်းလူး ေတဢဝ်လၢႆးလႂ်ေသ ေတႃႇသူႈၶဝ်ၶိုၼ်းေသ ေတဢွင်ႇေပႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ
လီသူၼ်ၸႂ်ဝႆႉယူႇေတႉယဝ်ႈ။

သႅင်သိုၵ်း ( Tai Management @ Tai Strategy )

ShanStateDefenceArmy

Share: