ၶၢဝ်းယၢမ်း တၢၼ်ႈၶႆႈၼႄလွင်ႈပိုၼ်း ပႅတ်ႇသီႇတူဝ်
မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းထီႉ 08.08.2018 ၶၢဝ်းယၢမ်း ၵၢင်ဝၼ်း 01:12PM ထိုင် 03:35 လႆႈမႃးပၼ်ၵႂၢမ်းႁူႉ၊ လႆႈမႃးတၢၼ်ႈၶႆႈၼႄ လွင်ႈပိုၼ်းပႅတ်ႇသီႇတူဝ် ဢၼ်လႆႈပေႃႇပဵၼ်မႃး ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႇ ပတ်းပိုၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉယူႇ။ ပႅတ်ႈသမ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ပိုၼ်းလွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်မၢၼ်ႈ ၵမ်ႉပႃႈၼမ်ၼႆသေ တႃႉၵေႃႈ တႆးႁဝ်းၵေႃႈထုၵ်ႇလီႁူႉယူႇ ဝၢႆးမီး ပၢင်ၼႄၵၢင်ၸႂ် ပႅတ်ႇသီႇတူဝ် မႃးယဝ်ႉ မိူင်းမၢၼ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆၵႂႃႇသင်လၢႆလၢႆဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ ၶႃႈႁဝ်း ဢမ်ႇလႆႈတၢၼ်းၶိုတ်း ပိုၼ်းႁၢႆႉလူင် မိူင်းမၢၼ်ႈ ပႅတ်ႇသီႇတူဝ် သေတႃႉၵေႃႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈၶႃႈႁဝ်း ယၢမ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈမီး တိုဝ်ႉတၢင်းသေ လႆႈမႃးပၼ်ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈၼႄ လွင်ႈပိုၼ်း ပႅတ်ႇသီႇတူဝ် တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်းၼႆႉ ၵေႃႈလႆႈဝႃႈ ၵမ်ၶႃႈႁဝ်းလီတႄႉ။
ၸၼ်ႉလိၵ်ႈပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၶႃႈႁဝ်းတႄႉ ယဝ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းမႃးတီႈ ဝဵင်းလူင်မိူင်းမၢၼ်ႈ တီႈတႃႇၵုင်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းတႃႇၵုင်ႇၸၼ်ႉၸွမ် ပွတ်းဢွၵ်ႇ ( East Dangon University ) ၽၢႆႇပၢႆးၼပ်ႉ ( Mathematic ) မိူဝ်ႈပီႊ 2012 ၼၼ်ႉယူႇ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၶႃႈႁဝ်း လႆႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ယၢမ်ႈလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉမႃး၊ လႆႈယူႇသဝ်း ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းမၢၼ်ႈၶဝ်မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈဝႃႈမီးတွၼ်ႈသွၼ်တွၼ်ႈတႃႇ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႄႈမီးၽွၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ဝႆႉယူႇ။
ၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 08.08.2018 ၼႆႉၶႃႈႁဝ်း လႆႈတၢၼ်ႈၶႆႈၼႄ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ ပႅတ်ႇသီႇ တူဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉ တေမီးယူႇ ( 2 ) ႁူဝ်ၶေႃဝႆႉယူႇ -
- လွင်ႈပိုၼ်း
- လွင်ႈလၢႆးၼႄၵၢင်ၸႂ် ပႅတ်ႇသီႇတူဝ်
လႆႈလၢတ်ႈ၊ လႆႈၶႆႈၼႄၵႂႃႇမီးၸိူင်ႉၼႆဝႆႉယူႇ။
- လွင်ႈပိုၼ်း
ပိုၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၽႂ်ပဵၼ်ၶုၼ်၊ ၽႂ်ပဵၼ်သထေး၊ ၽႂ်ႁႅင်းယႂ်ႇၼႆသေ ၶႂ်ႈတႅမ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် တႅမ်ႈဢမ်ႇလႆႈ။ ပိုၼ်းၼႆႉတေလႆႈတႅမ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ် ပိုၼ်းလွင်ႈမၢၼ်ႇ၊ လွင်ႈမႅၼ်ႈ ၵူႈဢၼ်ဢၼ်ဝႆႉယူႇ။ မၼ်းပဵၼ်ပိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပိုၼ်းတႆးႁဝ်း မၼ်းဢမ်ႇၵဵဝ်ႇသင်ႁဝ်းၼႆသေ တေဢမ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ တေဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်တေႉ တႆးႁဝ်းတေပဵၼ်ၵူၼ်းသုမ်းပိူၼ်ႈထႅင်ႈၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈႁဝ်းယူႇ မဝ်မင်ၼႃႇပူၼ်ႉတီႈလႄႈ ႁဝ်းၸွင်ႇတူၵ်းတႅမ်ႇလႄႈတူၵ်းသုမ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တႆးႁဝ်းၵူႈၵေႃႉၵေႃႉ ထုၵ်ႇလီႁူႉၵူႈၵေႃႉယူႇ။
ၶၢဝ်းယၢမ်း တၢၼ်ႈၶႆႈၼႄလွင်ႈပိုၼ်း ပႅတ်ႇသီႇတူဝ်
ပိုၼ်းၼႆႉ မၼ်းလွင်ႈယႂ်ႇ၊ မၼ်းလမ်လွင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းၵူႈၶိူဝ်းယူႇ သင်ႁဝ်းဢမ်ႇႁႃလဵပ်ႈႁဵၼ်း ႁဵၼ်းႁူႉလွင်ႈပိုၼ်းသင်ၵေႃႈ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဝႃႉ ၵေႃႈၶႂ်ႈယွၼ်း မိူင်းၵဵင်းတုင် ပဵၼ် မိူင်းဝႃႉၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ ႁူႉၵူႈၵေႃႉယူႇ။ ၵွပ်ႈပိုၼ်းလႄႈ ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်းတၢင်းၸင်ႇပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်း ပၢင်သိူဝ်ၵၼ်ၵေႃႈယၢမ်ႈမီးမႃးယူႇ။ ပိုၼ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သၢႆၸႂ် ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်း ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၽိတ်း။ သင်ႁဝ်းဢမ်ႇသုၼ်ၸႂ် ဢမ်ႇပႃးၸႂ် ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း ပိုၼ်း တႆးတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဝ်းၶိုၼ်ႈၼႆၸိုင်ႈ ဝၼ်းၼိုင်ႈ တႆး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေႁၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈဢမ်ႇႁၢင်ႉ။
- လွင်ႈလၢႆးၼႄၵၢင်ၸႂ် ပႅတ်ႇသီႇတူဝ်
လၢႆးၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ႁၢင်ႈၾၢင် မိူင်းဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ ၼႆၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈယူႇ ။ မိူင်း တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ ၼႆႉ လုၵ်ႉၼႄၵၢင်ၸႂ်လႆႈလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၺွပ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမၢတ်ႉ ပေႃႉသင်။ ပေႃးမႃးတူၺ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႇ မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈပၢၼ် 88 ဢမ်ႇပႆႇၸႂ်ႈ မိူင်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ တိုၵ်ႉပဵၼ်မိူင်း ၸဝ်ႈသိုၵ်း ၶဝ်ယိပ်းၵမ်ဝႆႉၵူၺ်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း မိူင်းမၢၼ်ႈၵူႈႁူင်းႁဵၼ်း ႁတ်းလုၵ်ႉၼႄၵၢင်ၸႂ် တေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ၼမ်ႉၸႂ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းႁတ်းႁၢၼ်ဝႆႉတေႉယူႇ။
ၶၢဝ်းယၢမ်း တၢၼ်ႈၶႆႈၼႄလွင်ႈပိုၼ်း ပႅတ်ႇသီႇတူဝ်
မိူၼ်မိူင်းဢၼ် ၼႄၵၢင်ၸႂ်သေ လႆႈလွင်ႈ လွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃႈမႃးၼႆႉ တေလႆႈႁၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်မိူင်း တီးမေႃးလႄႈ မိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇဝႆႉယူႇ။ မိူင်းတီးမေႃးၼႆႉ ၵွပ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉၶ ၵိၼ်းၸႂ်ၵူႈလွင်ႈၼႃႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းတီးမေႃး ၸွင်ႇလုၵ်ႉၼႄၵၢင်ၸႂ် လူင်ပွင်ၸႂ် မိူင်းဢိင်ႇတူဝ်ႇၼီးသျူး လႄႈ ၶၢဝ်ႇၼႂ်းမိူင်းၶဝ် ၵႂႃႇထိုင်ၵူႈတီႈတီႈသေ လိုၼ်းသုတ်းၵႃႇလႆႈ ဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်း တီးမေႃး ၼၼ်ႉသေ ၵဵပ်းၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း တႃႇတေၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼႂ်းမိူင်းဢိင်ႇတူဝ်ႇၼီးသျူးလႄႈ လိုၼ်းသုတ်းမႃး ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈတီႈတီးမႃးၼၼ်ႉ ႁၼ်လီဝႃႈ တေၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼႆသေ ထိုင်မႃး 2002 မႃးမိူင်းတီးမေႃး ပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းၵွၼ်းၶေႃႈၵႂႃႇပႅတ်ႈယူႇ ၼႆႉၶႆႈမၢႆထိုင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီ လွင်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ်လႄႈ ဢဝ်လႆႈဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယူႇ။
ၶၢဝ်းယၢမ်း တၢၼ်ႈၶႆႈၼႄလွင်ႈပိုၼ်း ပႅတ်ႇသီႇတူဝ်
မိူၼ်ၼင် ၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ၶႃႈႁဝ်းလႆႈႁၼ်လၢႆးၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼႆႉ ၽိတ်းဝႆႉယူႇၶႃႈ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး သွင်လိူၼ်ပၢႆၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်း ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ( RCSS/SSA ) ၵႂႃႇႁူပ်းထူပ်း ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၸေႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်သေ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ၶဝ် ၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ် လုၵ်ႉၼႄၵၢင်ၸႂ် ႁႂ်ႈၶိုၼ်းပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၵူၼ်းသိုၵ်း ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ( RCSS/SSA ) ၼႆသေႄလႈ တၢင်းလႆႈႁၼ်ၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ယူႇၵမ်းၼိုင်ႈယူႇ။ ၵူၺ်းလၢႆးႁဵတ်း လၢႆးၼႄၵၢင်ၸႂ်ႁဝ်း မၼ်းၽိတ်းဝႆႉယူႇ ပိူၼ်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼႆႉ ပိူၼ်ႈတေလႆႈၼႄတီႈ ၽူႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇၶဝ်ၶဝ်ႈလႆႈ၊ တီႈၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ႁၼ်၊ တီႈၽူႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ်ႈႁၼ်လႆႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ။ ႁဝ်းၼႄၵၢင်ၸႂ်ၸွမ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၸွမ်းသူၼ်ၵူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ် ဢမ်ႇမီးၽူႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇတီႈလႆႈ ၶဝ်ႈႁႃဢဝ်လႆႈ ၶေႃႈမုၼ်းတီႈႁဝ်းလႆႈလေႃႇ ၼႆႉမၢႆထိုင်ဝႃႈ ႁဵတ်းလၢႆးၼႄၵၢင်ၸႂ် ဢမ်ႇပႆႇထိုင်တီႈလႆႈ။
ၶၢဝ်းယၢမ်း တၢၼ်ႈၶႆႈၼႄလွင်ႈပိုၼ်း ပႅတ်ႇသီႇတူဝ်
ပေႃးမႃးတူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပေႃးပဵၼ်သိုၵ်းတႆးႁဝ်း ဢမ်ႇဝႃႈၸုမ်းလႆႈ မႃးၵဵပ်းသိုၵ်း မႃးၵဵပ်းၶဝ်ႈ မႃးၵဵပ်းၵူၼ်းၼႆတေႉ ဢွၼ်ၵၼ် လုၵ်ႉၼႄၵၢင်ၸႂ် ဢွၼ်ၵၼ် လုၵ်ႉလႃႇ ဢွၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇႁၼ်လီ ၸွမ်းၵူၼ်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ၽွၼ်းႁၢႆႉတွၼ်ႈ တႃႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းဝႆႉတေႉယူႇ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 08.08.2018 ၶေႃႈၵႂၢမ်း ၶႃႈႁဝ်းဢၼ်လႆႈ မီးသူၼ်ႇသေ မႃးမွၵ်ႇလၢတ်ႈပၼ်ၶေႃႈ ၵႂၢမ်းတီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ ပႅတ်ႇသီႇတူဝ် ယူႇ။ ၵၢၼ်တႆး တႆးဢမ်ႇသူၼ်ႇၸႂ် ၵၢၼ်မိူင်းၵူႈမိူင်းမိူင်း တႆးဢမ်ႇၶဝ်ႈၸႂ် ဝၼ်းၼိုင်ႈ ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ တေဢဝ်မႂ်းၵႂႃႇတီႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁၢႆ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယႃႇပေလိုမ်းသေၵမ်း။
ၶၢဝ်းယၢမ်း တၢၼ်ႈၶႆႈၼႄလွင်ႈပိုၼ်း ပႅတ်ႇသီႇတူဝ်
သင်ၶႂ်ႈယူႇၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ပူၵ်းပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိုင်ႈတႆး ႁဝ်းဢွၼ်တၢင်း ၵွၼ်ႇ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈ ယႃႇပေမုင်ႈမွင်းဝႃႈ တႃႇတေလႆႈမႃး လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်လႄႈ လွတ်ႈလွင်ႈလႅဝ်း။ သင်မီးၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈၼမ်ၼမ်၊ လူလိၵ်ႈၼမ်ၼမ် ဝၼ်းၼိုင်ႈ တိုၼ်းပဵၼ်ၽွၼ်းလီ တွၼ်ႈတႃႇ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇ။ ဢမ်ႇလူဝ်ႇ လူဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈၼမ် လူဢၢၼ်ႇမိူၼ်ၼင် မႂ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈ ၼိုင်ႈဝၼ်းသၢမ် တႃႇၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးယဝ်ႉ ဝၼ်းၼိုင်ႈ ၽွၼ်းလီမၼ်း တွၼ်ႈတႃႇမႂ်း ၵၢၼ်လူလိၵ်ႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢတ်ႈ ပၢၼ်မႂ်းလႅၵ်ႈလၢႆၵႂႃႇယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆ သင်မီးၶၢဝ်းယၢမ်း ယႃႇပေယူႇလၢႆ ၵိၼ်လၢႆသေၵမ်း ။
- Sai Seng Serk ( Tai Management @ Tai Strategy )
- ShanStateDefenceArmy
