ၸဝ်ႈႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ပၼ်ၵႂၢမ်းႁူႉတီႈၸၼ်ႉသုင်

ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း

               မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 11.12.2019 ၶၢဝ်းယၢမ်း ပွတ်းၼႂ် 09:30 ထိုင် 12:11 ၸဝ်ႈႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း လႆႈမႃးႁူပ်ႉထူပ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်ႄလႈ မႃးပၼ်ၵႂၢမ်းၵႂႃႇတီႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်းၵႂႃႇယူႇ။ ၼႂ်းပၢင်ပၼ်ၵႂၢမ်းႁူႉၼၼ်ႉ ၶူးသွၼ်ႄလႈ လုၵ်ႈ ႁဵၼ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမီး (210)ေၵႃႉေသ ပဵၼ်ဢၼ်မီႈမင်ႇၵလႃႇလူင်တွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၵႂႃႇ ႄတႉႄတႉယူႇ။ ၼႂ်းပၢင်ပၼ်ၵႂၢမ်းႁူႉၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် လႆႈမႃးလၢတ်ႈႄၼ ၵၢၼ်တူဝ်ထူပ်း မၼ်းၸဝ်ႈႄလႈ ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်း ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး၊ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၵႂႃႇယူႇ။
              ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တီႈဢၼ်ၸုမ်းၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး၊ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး လႆႈယိပ်းၵုမ်း ၵမ်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ေတလႆႈသွၼ် ေပႃႇလသီႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးႄလႈ ၼုမ်ႇႁၢၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းၵူႈတီႈတီႈယူႇ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉၵၢင်၊ ၸၼ်ႉသုင် ေတလႆႈသွၼ်ေပႃႇလသီႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးၵႂႃႇ၊ ယဝ်ႉ ၽၢႆႇၽွင်းငမ်းမိူင်း၊ ၽၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ၽၢႆႇပၵ်းပိူင်၊ ၽၢႆႇဢွၼ်ႁူဝ်  ႄလႈ ၽၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ သင်ယဝ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၶိုၼ်းဢွၵ်ႇမႃးႁဵတ်းပဵၼ်ၶူးသွၼ် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးလႆႈ ၸႃႉၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ။

ပၢင်ပၼ်ၵႂၢမ်းႁူႉတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်

• ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်း ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး

                                1)   ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ
                                2)   ဝၢၼ်ႈမိူင်း
                                3)   ၽႃႇသႃ
                                4)   သႃႇသၼႃႇ
                ထွၼ်ႇမျၢတ်ႇ (4)ယိူင်ႈ ၼႆႉ ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းလူင် မုၵ်ႉၸုမ်းၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး၊ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးယဝ်ႉၶႃႈ။

• ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ

                 ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မိူဝ်ႈေပႃႈႁဝ်းၼိုင်ႈေၵႃႉယဝ်ႉ၊ ေပႃးဢမ်ႇမီးေပႃႈေၵႃႈ မိူၼ် ဢမ်ႇမီးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇလႆႈ ၊  ေတလႆႈမီးပႃးပၢႆးဝူၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းေမႃ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇႁႅင်းႁႅင်းယူႇ ၶၢဝ်းတၢင်း (70)ပီႊ လၢႆးၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁဝ်းဢမ်ႇသူႈဢဝ်မိူင်းႁဝ်းလႆႈၶိုၼ်း ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉႁဝ်းဢမ်ႇမီးတၢင်းႁူႉတၢင်းေမႃ ပိင်ႇၺႃႇေၵႃႈပႃးယဝ်ႉ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၵူၺ်းမီးၼမ်ႉ ၸႂ်ၸင်းမၢၼ်ႈလွင်ႈလဵဝ်ႈၵူၺ်း ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁဵၼ်းသင် ဢမ်ႇမီးတၢင်းႁူႉသင်ေၵႃႈ ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းေတၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈလႆႈလီၼၼ်ႉေၵႃႈ တၢင်းႁူႉတၢင်းေမႃ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇေၵႃႈလူဝ်ႇမီးၸၼ်ႉႁဵၼ်းယဝ်ႉ။ ေတဢဝ်ၼႆႉၵႂႃႇ (3) လိူၼ်လႆႈၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ၵဝ်ၶႃႈေတမႃး ႁူပ်ႉထူပ်းသူႄလႈ ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸၼ်ႉၵၢင်ႄလႈ ၸၼ်ႉသုင် သူၶဝ် ၵူႈပွၵ်ႈပွၵ်ႈ၊ သင် ၵဝ်လိုမ်းေၵႃႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇသူ တၵ်ႉၵဝ်မႃးၽွင်ႈ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်း ၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမႃး လႆႈႁၼ်လိူၼ်ႁၼ်လၢဝ် ၸိူဝ်းဢၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီႈေပႃႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ေတဢမ်ႇမီး ၽူႈလႂ်ၽႂ်လႂ်ေသေၵႃႉ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းေၵႃႈ လမ်လွင်ႈမိူၼ် ေပႃႈၸဝ်ႈေၵးၸူးႁဝ်း ၼိုင်ႈဢၼ်ယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႂ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမၼ်း ၽႂ်ၽႂ်ေၵႃႈႁၵ်ႉ ၽႂ်ၽႂ်ေၵႃႈပႅင်းယဝ်ႉ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ မၼ်းလွင်ႈယႂ်ႇႄတႉႄတႉ  မိူၼ်ၼင်မိူင်းထႆး သူၵႂႃႇယူႇမိူင်းထႆး ၵႂႃႇတိုဝ်ႉတူၺ်းႄလႈ ႁဵတ်းၽိတ်းေတႃႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပိူၼ်ႈတူၺ်းႄလႈ ေပႃးသူဢမ်ႇၺႃးတၢမ်ႇပိူၼ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ တႃႇေတေမႃႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ေတလႆႈႁႃလူဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈ လဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းပိုၼ်းၼမ်ၼမ် ပိုၼ်းဝၼ်းလင်ႁဝ်းမီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ပၢၼ်ႇသိုပ်ႇပၢၼ်ႇမၢၼ်ႈၶဝ်ႄပႉၵိၼ်ႁဝ်းမႃးၼႆႉ မီးၵႂႃႇ (4)ပၢၼ်ႇယဝ်ႉ ေပႃးဢမ်ႇမီးၵၢၼ်လဵၿ်ႈႁဵၼ်းေၵႃႈ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တႃႇေတ ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူဝ်းၼႃႈၼႆႉ ပဵၼ်သူၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ မဵဝ်းၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဝၼ်းယဝ်ႉဝၼ်း ဢၼ်ပူၼ်ႉမႃးပႃႇလင် ၶၢဝ်းယၢမ်းဢွမ်ႇမွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၶိုၼ်းႁုဝ်လင်ၶိုၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယႃႇ ေပလိုမ်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၵဝ် ၵၢႆႇၶူႈလႆႇတီႇတၢင်းပၼ်သူၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉပၼ်လီလီယဝ်ႉ သူၵူၺ်းလူဝ်ႇၶတ်း ၸႂ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းႄလႈ ပၢႆၸွမ်းတၢင်းဢၼ်ၵဝ် တီႇဝႆႉပၼ်ႄလႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉပၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၽူႈ ဢွၼ်ႁူဝ်မိူဝ်းၼႃႈၼႆႉ ၵဝ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႉတီႈ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉေသ ဢွၵ်ႇပဵၼ်မႃး ယွၼ်ႉၼၼ် ၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၵၢၼ်သွၼ်ႁဝ်းေၵႃႈ လွင်ႈယႂ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ယႃႇေပၶၢၼ်ႉလူလိၵ်ႈ ယႃႇေပၶၢၼ်ႉၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ယႃႇေပ ၶၢၼ်ႉႁႃတၢင်းႁူႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပိူၼ်ႈၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႆႉ ပိူၼ်ႈမီးတၢင်းႁူႉ ပိူၼ်ႈမီးၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်ၵူႈၶၢဝ်း ၼႂ်းသူၶဝ်ၼႆႉေၵႃႈ ၵဝ်မုင်ႈမွင်းယူႇ တႃႇေဢဢွၵ်ႇမႃးပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မုၵ်ႉၸုမ်း ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးႁဝ်း ၵူႈၽၢႆႇၽၢႆႇယူႇ။

ၶူးသွၼ် ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်း

• ဝၢၼ်ႈမိူင်း

                 ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ႄမႈၼိုင်ႈေၵႃႉယဝ်ႉ ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႈေၵႃႉ မီးႄမႈၵူႈေၵႃႉ မီးၼၢႆးၵူႈေၵႃႉ ၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးႄမႈၼၼ်ႉ ေတဢမ်ႇမီးၽႂ်ေသေၵႃႉ။ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႆႉ မၼ်း လွင်ႈယႂ်ႇမိူၼ်ႄမႈႁဝ်းယဝ်ႉ  မိူဝ်ႈႁဝ်းေၵႃႉလဵၵ်ႉ ၶီႈၼိူဝ်ႄမႈႁဝ်းမႃး၊ ၵိၼ်ၼိူဝ်ႄမႈႁဝ်းမႃး၊ ယဵဝ်ႈၼိူဝ်ႄမႈႁဝ်းမႃး ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းေၵႃႈမိူၼ်ၵၼ် ႁႃၵိၼ်ၼိူဝ်မၼ်း၊ ၶီႈၼိူဝ်မၼ်း၊ ၽိုၵ်ႈသွမ်ႇၼိူဝ် မၼ်းမႃး လိုၼ်းသုတ်းတၢႆမႃးေၵႃႈ လႆႈဝၢင်းႁူဝ်ၼိူဝ်မၼ်းၵႂႃႇမိူၼ်ၵၼ်။ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၽႂ်မၼ်း ၽႂ်ေၵႃႈ ႁၵ်ႉယဝ်ႉ ၸွင်ႇသူႁၼ်ႁႃႉ မိူင်းထႆး ၵူၼ်းထႆးၶဝ်ႁၵ်ႉဝၢၼ်ႈမိူင်းၶဝ်တၼ်ႇႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ၊ ယဝ်ႉ ေၵႃႈၸွင်ႇသူႁူႉႁႃႉ ႁဝ်းလႆႈမႃးတင်ႈလွႆတႆးလႅင်းၼႆႉ လႆႈၶၢႆႉပၼ် သိုၵ်းထႆးၶဝ် ၵူၼ်းမိူင်းထႆးၶဝ်လၢႆပွၵ်ႈ၊ မိူဝ်ႈၵဝ်ဢမ်ႇပႆႇမႃးတင်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်းၼႆႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်မိူင်းထႆးၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈႁင်းၵဝ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ်ဢမ်ႇပႆႇထုၵ်ႇလီဢွၵ်ႇႄၼတူဝ်ႄလႈ ဢမ်ႇပႆႇထုၵ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း ၶဝ် သင်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇႄၼတူဝ်ၸိုင်  ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းဢွၼ်ႇ (4) လိူၼ်ၵူၺ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ေတမႃးတိုၵ်းေတမႃးယိုဝ်းၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ် ၵွႆႈမူတ်းယဝ်ႉဢိူဝ်ႈၼႆယူႇ၊ ၵူၺ်းၵဝ်သမ်ႉ မႃး တင်ႇလွႆတႆးလႅင်းၼႆႉယဝ်ႉေၵႃႈ မႃးၸတ်းႁဵၼ်းပွႆးဝၼ်းပီႊမႂ်ႇတႆးၵမ်းလဵဝ်ႄလႈ ယွင်ႈေယႃး ၸဝ်ႈ မုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ေႁႃၶမ်းၵမ်းလဵဝ်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈေၵႃႈ လႆႈၶိုၼ်ႈမႃးတိုၵ်းမႃးယိုဝ်းႁဝ်းႄတႉႄတႉ တၢင်း ၸုမ်းဝူၺ်ႇသျၢဝ်ႇၵၢၼ်းၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်ေသ မႃးၶိုၼ်ႈယိုဝ်းလွႆတႆးလႅင်း ၵူၺ်းၸွမ်းၼင်ႇ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် မိူင်းထႆးၶဝ် ပၼ်ၾၢင်ႉၵဝ်ဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း (4) လိူၼ်ၵူၺ်း ၸုမ်းၵဝ်ေတႁၢႆႇ ၵႂႃႇပႅတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉႄတႉ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တႃႇေတႁၢႆႇဢမ်ႇမီးႄလႈ ၼိုင်ႈၶႅၼ်းႁႅင်းယႂ်ႇ ၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉေၵႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈၸၼ်ၸႂ် ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်မိူင်းထႆးၶဝ်ဝႆႉၼိုင်ႈဢၼ်ယူႇ။ ထိုင်မႃးပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈ 2010 ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈမႃး ၵူႈၽၢႆႇၽၢႆႇေၵႃႈ တိၵ်းႁဝ်းမႃး လိုၼ်းသုတ်းမႃး သိုၵ်းထႆးေၵႃႈ ႁၼ် ထိုင်ဝႃႈ လွႆတႆးလႅင်းႁဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းမႃးတင်ႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၼင်ႈလိၼ်မိူင်းၶဝ်ၼႆႄလႈ ထိုင်တီႈ ႁဝ်းေပႃး လႆႈၶၢႆႇၵႂႃႇ မီးၵႂႃႇ (4)တီႈ (4) ပွၵ်ႈယူႇယဝ်ႉ ၼႆႉပိူၼ်ႈႁၵ်ႉဝၢၼ်ႈမိူင်းတၼ်ႇႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ၵူႈေၵႃႈထုၵ်ႇလီဢွၼ်ၵၼ်ႁူႉဝႆႉၵၼ်ၵူႈေၵႃႉယူႇ။ မိူဝ်ႈၵဝ်ႇၶႃႈမႃး တင်ႇငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်မႃးယူႇမႃးတင်ႈ လိူဝ်ေသၸုမ်းၵႃႉယႃႈမဝ်းၵမ်ႄလႈ ၸုမ်းႁူင်ယႃႈၶဝ် လိုၼ်းသုတ်း သိုၵ်း ထႆးၵမ်ႉဢမ်ႇမီးထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ သိုၵ်းထႆးၵူႈပွၵ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ေတယူႇမီးဝႆႉပႃႈၼိူဝ်ပၢင်ၶမ်းၼႆႉဢိတ်းၼိုင်ႈ ၵူၺ်း မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ၸွမ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်ၼႆႉ မီးၸၢင်ႉ၊ မီးသိူဝ်၊ မီးမီ၊ မီးၽၢၼ်း ၵူၺ်း။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သူတူၺ်းႄလႈ ပိူၼ်ႈႁၵ်ႉဝၢၼ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈ ပိူၼ်ႈေၵႃႈမႃးတင်ႈတပ်ႉေသ မႃးႁၢပ်ဢဝ်ပုၼ်ႈ ၽွၼ်းၵႅတ်ႇႄၶႄႁႉၵၢင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈ လူင်ၵႂႃႇၵူႈတီႈ။

• ၽႃႇသႃႇ

                ၽႃႇသႃႇ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈႁဝ်းၼႆႉေၵႃႈလွင်ႈယႂ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်သၢႆ ၸႂ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းယဝ်ႉ ေပႃးၽႃႇသႃႇလိၵ်ႈလၢႆး ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈႁဝ်းႁၢႆႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁဝ်းေၵႃႈ တၢႆ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းေၵႃႈေတမွတ်ႇ။ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်းႄလႈ မုၵ်ႉၸုမ်းၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းဢဝ်ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ လိၵ်ႈတႆး ၵႂၢမ်းတႆးပဵၼ်ယႂ်ႇ လိၵ်ႈလုမ်းေၵႃႈ ဢဝ်လိၵ်ႈတႆးၸႂ်ႉတိုဝ်းၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းေတႃႇ ေတႃႇၵၼ် ယွၼ်ႉၼၼ် ၽႃႇသႃႇလိၵ်ႈလၢႆး ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈႁဝ်းေၵႃႈ လွင်ႈယႂ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၵႂၢမ်းၵၢင် ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၵၢၼ်တိတ်းေတႃႇ ၵၼ်ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵႂၢမ်းဢၢင်းၵိတ်ႉ ( English) ယုမ်ႇယၢမ်ႈဝႃႈ တီႈၸၼ်ႉသုင်ႄလႈ ၸၼ်ႉၵၢင် ၼႆႉ လိၵ်ႈဢၢင်းၵိတ်ႉႄလႈ ၵႂၢမ်းဢၢင်းၵိတ်ႉ သူတိုၼ်းေတလၢတ်ႈလႆႈယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈ တီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ထုၵ်ႇလီဢဝ်ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းႄၶႇ ၶဝ်ႈသွၼ်ပႃးထႅင်ႈမိူၼ်ၵၼ်ယူႇ ၵႂၢမ်းႄၶႇေၵႃႈ ထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈမႃး ေတပဵၼ် ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းၵၢင် ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၵၢၼ်တိတ်းေတႃႇ ၵၼ်ၵူႈမိူင်းမိူင်း မၢႆသွင်မႃးယူႇ။ ႁူႉလိၵ်ႈလၢႆးၼမ် ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၼမ်မႃးယဝ်ႉ ယႃႇေပမီးၸႂ်မႃႇၼေတႃႇ ၵၼ် ယႃႇေပၸႅၵ်ႇၵဝ်ၸႅၵ်ႇမႂ်း ၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ၵမ်ႉပႃႈၼမ် မီးၸၼ်ႉလိၵ်ႈမီးၸၼ်ႉသုင်မႃးယဝ်ႉၼႆၸိုင်ႈ ၽႂ်လၢတ်ႈေၵႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈထွမ်ႇ ၽႂ်ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ေၵႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈဢဝ် ဢဝ်မီးၸႂ်မႃႇၼ ပဵၼ်ယႂ်ႇေသ လိုၼ်းသုတ်းမႃး ၶဝ်ႈႄၵႈပိူၼ်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ၸွမ်းပိူၼ်ႈေၵႃႈဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မီး ပၺ်ႇၺႃႇ တၢင်းႁူႉတၢင်းေမႃမႃးယဝ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈမီးၸႂ်ၵႂၢင်ႈေတႃႇၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ႁဵၼ်းလိၵ်ႈယဝ်ႉ ၸၼ်ႉသုင်မႃးလၢႆလၢႆ ၸႂ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈလႂ်ေၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်ၼၼ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈမီး။ ၵမ်ႉပႃႇၼမ် ဢၼ်ၵဝ်လႆႈႁၼ်မႃးၼႆႉ ယဝ်ႉၸၼ်ႉသုင်ယဝ်ႉၸၼ်ႉ Ph.D ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီး (3)လွင်ႈၼႆႉ 1) တၢင်းႁတ်းႁၢၼ် 2) ပၢႆးဝူၼ်ႉ 3) တၢင်းႁူႉ  ဢၼ်လႆႈသွၼ်မႃးပဵၼ်လိၵ်ႈၵူၺ်း ေပႃးဢမ်ႇမီးၵၢၼ်တူဝ်ထူပ်း ေၵႃႈယၢပ်ႇမိူဝ်ႈလႆႈ ဢွၵ်ႇမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်တူဝ်ထူပ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ပၢင်ပၼ်ၵႂၢမ်းႁူႉ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်း

              ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈေၵႃႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်း ၵူႈေၵႃႈထုၵ်ႇလီႁူႉဝႆႉ မိူဝ်ႈသူတိုၵ်ႉပဵၼ်ၽဝ လုၵ်ႈႁဵၼ်းယူႇၼႆႉ ယႃႇေပၸွမ်းၸႂ်၊ ယႃႇေပဝႆႉၸူႉ ၵၢၼ်ဝႆႉၸူႉၼႆႉ မၼ်းၸၢင်ႇႁဵၼ်းႁႂ်ႈ ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းႁဝ်းႁၢႆ မၼ်းၸၢင်ႇႁဵၼ်းႁႂ်ႈၽဝ ႁဝ်းတူၵ်းသူမ်းၵူၺ်း။ ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းမီးၶိင်ႇမၼ်းၶၢဝ်းမၼ်း ဝၼ်းၼိုင်ႈသင်သူႁဵၼ်းလိၵ်ႈယဝ်ႉၵႂႃႇလီငမ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ ႄမး ဝႃႈ ၽူဝ်ႇဝႃႈၼႆ ဢမ်ႇတၢမ်ႇလူဝ်ႇႁႃမၼ်း မၼ်းေတမႃးႁႃ ႁဝ်းႁင်းၵူၺ်းၵူၺ်း။ ၵဝ်မႃးတင်ႈငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်းယဝ်ႉေၵႃႈ ၵဝ်မႃးတင်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵမ်းလဵဝ် ၵွပ်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ မၼ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵၼ်တၢင်း ၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၵဝ်တင်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉငဝ်ႈ၊ ၸၼ်ႉၵၢင်၊ ၸၼ်ႉသုင်ႄလႈ ႁူင်းႁဵၼ်းတၢင်းလတ်းၼႆႉ ၵဝ်မီးငိုၼ်းၼမ်ၼႃႇ ၵဝ်မီးငိုၼ်းဢမ်ႇမီးတီႈဝႆႉႄလႈ တင်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵဝ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ လုၵ်ႈလၢၼ်ၵဝ်ဢၼ်ေတမႃးဝၢႆးလင်ၼႆႉ ႁႂ်ႈမီးၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉၸၼ်ႉသုင် ဢမ်ႇ ၸႂ်ႈဝႃႈ သွၼ်လိၵ်ႈယဝ်ႉ တႃႇၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ပဵၼ်ၶီႈၶႃပိူၼ်ႈတီႈမိူင်းထႆး၊ သူတူၺ်းႄလႈ ဢူၺ်းေၵႃႉသူ ဢၼ်ၶဝ်ၶၢၼ်ႉသွၼ်လိၵ်ႈႄလႈ ပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ၸွင်ႇသူၶဝ်ႁၼ်ႁႃႉဝႃႈ ၶဝ်မီးငိုၼ်း၊ ၶဝ်လႆႈၵိၼ်လႆႈယူႇ၊ ယဝ်ႉၸွင်ႇသူၵႆႉလႆႈငိုၼ်းႁႃ ၵမ်းၵမ်းလႆႈၺႃးပိူၼ်ႈၺွပ်းၶဝ် ယွၼ်ႉၼၼ်ယဝ်ႉ ၵဝ်သွၼ်လိၵ်ႈသွၼ်လၢႆး ႁဵၼ်းပၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းသူၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ တႃႇေတၵႂႃႇႁဵတ်းၶႃပိူၼ်ႈႄလႈ ႁဵတ်းလုၵ်ႈၼွင်ႉပိူၼ်ႈ။
                 ၼႆႉပဵၼ် ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၸဝ်ႈႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း လၢတ်ႈမိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 11.12.2019 မိူဝ်ႈမႃးပၼ် ၵႂၢမ်းႁူႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉသုင်ၸၼ်ႉၵၢင် ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆ တႆးလႅင်း။ ၸွမ်းလူၺ်ႈၶႃႈႁဝ်း ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ သႅင်သိုၵ်း လႆႈမၢႆလႆႈတွင်း လႆႈထွမ်ႇငိၼ်းမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ေသ လႆႈၶိုၼ်းၵဵပ်းႁွမ်တႅမ်ႈဝႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်းႄလႈ တွၼ်ႈတႃႇေတႁဵတ်းဢွၵ်ႇပပ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ယူႇၶႃႈ သင်ဝႃႈၶႃႈႁဝ်းလႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးၽိတ်းၵႂႃႇၼႆၸိုင်ႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽူႈလူဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ် ပွႆႇဝၢင်းၶႂၢင်း ပၼ်ၶႃႈႁဝ်းယႂ်ႇယႂ်ႇၼမ်ၼမ်ေသၵမ်းၶႃႈ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။

• သႅင်သိုၵ်း
• www.saisengserk.com

Share: