- ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း
မုၵ်ႉၸုမ်းၼိုင်ႈၸုမ်း ၊ ၶွမ်ႇမၼီႇၼိုင်ႈလင် ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၼႆႉ လွင်ႈယ်ႂႇလမ်လွင်ႈလိူဝ်ေသပိူၼ်ႈယဝ်ႉ သင်ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈဢမ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းလီၼႆၸိုင်ႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ်ေၵႃႈ ၸၢင်ႇႁဵတ်းၽိတ်း ၸၢင်ႇထၢင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းမ်ႂးၼႆယူႇ။
သင်မီးပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈယဝ်ႉ ယႃႇႁ်ႂႈမၼ်းမီးလၢႆ လၢႆႄလႈ ႁၢင်ႈလီၸၼ်ၸ်ႂၼ်ႂးသၢႆတႃ ၵူၼ်းမႃးတူၺ်းမၼ်းၵူၺ်း မီးပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈယဝ်ႉေၵႃႈ လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶႃႈယၢမ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶႃႈလႆႈႁၼ် မႃးလၢႆလၢႆတီႈယူႇ မၢင်တီႈပိူင်ၶွတ်ႇၽွၼ်ႈေတႉ ၶႅမ်ႉႄတႉႄတႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းၽ်ႂပုၼ်ႈၽွၼ်းမၼ်းေၵႃႈ မီးၵၼ်ၵူႈေၵႃႉ ၵူၺ်းၵူၼ်းဢၼ်လႆႈ ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႄလႈ မီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ေၵႃႈ ဢမ်ႇပွင်ႇလွင်ႈသင်ၼၼ် ၵဝ်ႇ။
ယၢမ်းလဵဝ်ႄတႉ ယွၼ်ႉဝႃႈၶႃႈႁဝ်းလႆႈမႃးႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉငဝ်ႈ ၊ ၸၼ်ႉၵၢင် ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်းၼႆၶႃႈႄလႈ တႃႇေတႁဵတ်းၵၢၼ်ငၢႆႈ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ေပႃးေတမီး ၼမ်ႉၸ်ႂၶ်ႂႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၶ်ႂႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႇလႆႈမႃးတႅမ်ႈပိူင်ၶွတ်ႇ ၽွတ်ႈ ႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵႂႃႇပဵၼ်ၸၼ်ႉၸၼ်ႉယူႇ။
- ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း
ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၼိုင်ႈေၵႃႉ ဢၼ်ေတလႆႈႁဵတ်း ဢမ်ႇႁဵတ်းဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉ ပဵၼ် တူဝ်ယၢင်ႇလီ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႈေၵႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁဵတ်းၽိတ်းၼၼ်ႉ ယုမ်ႇယၢမ်ႈဝႃႈတိုၼ်းေတဢမ်ႇမီးၽ်ႂ ေတယၢမ်ႈႁဵတ်းၽိတ်းၽ်ႂမၼ်းၵူႈေၵႃႉ လိူဝ်ေသဝႃႈ လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉယ်ႂႇယ်ႂႇၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၼိုင်ႈေၵႃႉၼႆႉ မၼ်းလွင်ႈယ်ႂႇေတႉေတႉ ႁူင်းႁဵၼ်းမီးပၼ်ႁႃမႃး ၊ ၶၢဝ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးလွင်ႈဢမ်ႇလီ ၊ မီးၵူၼ်းၽိတ်းေမႃးၵၼ် ၊ တႃႇႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းေတၶိုၼ်ႈယ်ႂႇ ၊ တႃႇေတေမႃႁၵ်ႉသႃၶူဝ်းၶွင် ၊ တႃႇေတေမႃၸွမ်းပၵ်းပိူင်ၸွမ်း ၼင်ႁူင်းႁဵၼ်း တမ်းဝၢင်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း လႆႈထူပ်းလႆႈဢွၼ်ႁူဝ်ႁဵတ်းဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။
ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၼိုင်ႈေၵႃႉ ေတလႆႈႁဵတ်းသင်လၢႆလၢႆဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉေတႉၶႃႈႁဝ်း ေတဢမ်ႇလၢတ်ႈႄၼႄလႈ ေတဢမ်ႇဢဝ်လူင်းႄၼပၼ်ယဝ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈမၼ်းပႃးၵၢၼ်လွင်ႈလပ်ႉ တႃႇေတဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ်ႁူႉေၵႃႈေတမီးၽွင်ႈယူႇ။
- ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၶူးႁူင်းႁဵၼ်း
ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၶူးႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉငဝ်ႈ ၊ ၸၼ်ႉၵၢင် ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁႅင်း ၵၢၼ်လူင်ႄလႈ ၼႃႈၵၢၼ်ၽ်ႂမၼ်းေတမီးယူႇ (09) ႁူဝ်ေၶႃႈဝႆႉယူႇ -
- ၽၢႆႇၸတ်းႁႅင်းၵၢၼ်
- ၽၢႆႇၵုမ်းထိင်းႄလႈ သူၼ်းတုမ်
- ၽၢႆႇလဵၼ်ႈႁႅင်း (Sport)
- ၽၢႆႇေၵႃႇသၢင်ႈ
- ၽၢႆႇၾိင်ႈႄငႈ ပၢႆးမွၼ်း
- ၽၢႆႇႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇ
- ၽၢႆႇၽိုၵ်းၵၢၼ်သွၼ် ၼုမ်ႇႁၢၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းႄလႈ ၵႃႈလၢႆး
- ၽၢႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ
- ႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈ ႄလႈ တူႇရိယႃႇ
ဝၼ်းေတႃႇဝၼ်း ႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ေတလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇၸွမ်းၼင် ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈမီးၼၼ်ႉ ၵူႈဝၼ်းဝၼ်းၵႂႃႇယူႇ။ ၼႃႈၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၽ်ႂမၼ်းေၵႃႈ မီးၽ်ႂမၼ်းယဝ်ႉ လိူဝ်ေသေတလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇၸွမ်းၼင် ပိူင်ၵၢၼ်ႁဝ်းမီးဝႆႉ တမ်းဝၢင်းဝႆႉၼၼ်ႉၵူၺ်း။
ႁႅင်းၵၢၼ် ဢၼ်လူဝ်ႇပူၵ်းပွင် ဢၼ်လူဝ်ႇႄမးၵုမ်း ဢၼ်လူဝ်ႇၶိုၼ်းႄတႇတင်ႈဢၼ်မ်ႂႇမ်ႂႇၸိူဝ်းၼႆႉ သင်ႁဝ်းလူဝ်ႇႁႅင်းၵူၼ်းမႃးၼႆၸိုင်ႈ ယူႇတီႈၽူႈၸတ်းႁႅင်းၵၢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၶဝ် လႆႈၸတ်းႁႅင်းၵူၼ်းပၼ်ေသ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇယူႇ။ တူင်ယၢင်ႇမႃး သင်လူဝ်ႇတီႇၸွမ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၊ လူဝ်ႇၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမွၵ်ႇ တူၼ်ႈမႆႉၸွမ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၊ လူဝ်ႇႁူၺ်းၼမ်ႉတူၼ်ႈမႆႉတူၼ်ႈမွၵ်ႇၸွမ်းႁူင်းႁဵၼ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႆႉ ေတလႆႈထၢမ်ႇ ေတလႆႈယွၼ်းဢဝ်တီႈ ၽၢႆႇၸတ်းႁႅင်းၵၢၼ်ေသ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇယူႇ။
- ၽၢႆႇသူၼ်းတုမ်ႄလႈ ၵုမ်းထိင်း
တွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းႁဝ်း ေပႃးေတမီးတၢင်းႁူႉ မီးႁႅင်းၸ်ႂ မီးလွင်ႈၶ်ႂႈႁဵတ်းၶ်ႂႈသၢင်ႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းပိူင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈၼၼ်ႉေၵႃႈ ယူႇတီႈၽူႈၵုမ်းထိင်းႄလႈ ၽူႈသူၼ်းတုမ်ၶဝ် လႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၵူၺ်း။ ၼိုင်ႈဝူင်ႈၼိုင်ႈပွၵ်ႈ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ေတမီးၵၢၼ်ၽိုၵ်းမွၵ်ႇလၢတ်ႈေၶႃႈၵႂၢမ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၽိတ်မွၵ်ႇၽူႈယ်ႂႇၵူၼ်းလူင် ၼ်ႂးမုၵ်ႉၸုမ်းၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းေသ ၸဝ်ႈၸဝ်ႈမႃးပၼ်ၵႂၢမ်းႁူႉ မၢင်ပွၵ်ႈေၵႃႈ ပဵၼ်ၶူးသွၼ် ၊ ၽူႈၵွၼ်း ၊ ႁူဝ်ၼႃႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶဝ် ၶိုၼ်းလႆႈတူၵ်းပုၼ်ႈၽွၼ်းေသ မႃးမွၵ်ႇလၢတ်ႈေၶႃႈၵႂၢမ်း သူၼ်းတုမ်ႇပၼ်တၢင်းႁူႉ ေၵႃႈေတမီးတၢင်းၼမ်။ ၵၢၼ်ၵုမ်းထိင်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းႄလႈ ၽၢႆႇသူၼ်းတုမ်ၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ၵၢၼ်လမ်လွင်ႈဝႆႉၼိုင်ႈဢၼ်ယူႇ ၽူႈၵုမ်းထိင်းႄလႈ ႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ေတလႆႈမီးၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇ တိတ်းေတႃႇၵၼ်ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း။
ယူႇတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းၶႃႈေသ ၼိုင်ႈဝူင်ႈၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ေတမီးဝၼ်းၸတ်းလဵၼ်ႈႁႅင်း (Sport) ၵူႈဝူင်ႈဝူင်ႈ ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်းၵႂႃႇယူႇ။ ၵၢၼ်လဵၼ်ႈႁႅင်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႆႉ မၼ်းယူႇတီႈၼ်ႂး ၽၢႆႇၽူႈလဵၼ်ႈႁႅင်းၶဝ်ၼႆႉ ၸတ်းၵႂႃႇလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းႁင်းၵူၺ်း ၽၢႆႇလဵၼ်ႈႁႅင်း တီႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ၼႆႉေၵႃႈ ဢဝ်ပဵၼ်ၵၢၼ်လွင်ႈယ်ႂႇၼိုင်ႈဢၼ်ယူႇ ၼိုင်ႈဝူင်ႈၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်း (3)ႁူင်းႁဵၼ်း 1) ႁူင်းႁဵၼ်းတၢင်းလတ်း 2) ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် 3) ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉငဝ်ႈ ၊ ၸၼ်ႉၵၢင် ႁဝ်းၶႃႈလႆႈမႃး ႁူမ်ႈၵၼ်လဵၼ်ႈၵူႈဝူင်ႈဝူင်ႈၵႂႃႇယူႇ။
ႁူင်းႁဵၼ်းတီႈ ဢၼ်လူဝ်ႇပူၵ်းပွင် တီႈဢၼ်လူဝ်ႇေမးၵုမ်းထိင်း တီႈဢၼ်လူဝ်ႇၶိုၼ်းေမးေၵႃႇသၢင်ႈၶိုၼ်းမ်ႂႇမ်ႂႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈၼ်ႂးၽၢႆႇေၵႃႇသၢင်ႈၶဝ် ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇလွင်ႈလဵဝ် ၸွမ်းၼင်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၽ်ႂမၼ်းမီးၼၼ်ႉယူႇ။ ႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်း ႁွင်ႈၼမ်ႉတီႈလႆႈတႅၵ်ႇ ၊ လူဝ်ႇသိူဝ်ႈတၢင်း ၊ လူဝ်ႇႁဵတ်း ႁွင်ႈသူမ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယဝ်ႉတီးၽၢႆႇေၵႃႇသၢင်ႈႁဝ်းၶႃႈၶဝ်ၼႆႉၵႂႃႇမူတ်းမူတ်း။ ေတလႆႈဝႃႈ ၵၢၼ်ေၵႃႇသၢင်ႈၼႆႉေၵႃႈ လမ်လွင်ႈ လွင်ႈယ်ႂႇဝႆႉတွၼ်ႈတႃႇ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၼႆႉဝႆႉယူႇ။
- ၽၢႆႇၾိင်ႈႄငႈတၢင်းၵႃႈ (ပၢႆးမွၼ်း)
သွၼ်ႁွင်းၵႂၢမ်း ၊ သွၼ်ၵႃႈၼူၵ်းၵႃႈတူဝ်း ၊ သွၼ်ၸၼ်ႁၢင်ႈ ၊ သွၼ်တႅမ်ႈလိၵ်ႈ (Backgroud) ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၽၢႆႇၾိင်ႈႄငႈတၢင်းၵႃႈ ႁဝ်းၼႆႉလၢႆလၢႆယဝ်ႉ။ ေပႃးပဵၼ်ပွႆးတီႈလ်ႂ ပၢင်ပိုတ်ႇႁွင်ႈၵၢၼ် ႁွင်ႈလုမ်းတီးလ်ႂေသဢမ်ႇဝႃႈ သင်ပိူၼ်ႈလူဝ်ႇမႃး ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်းၼႆၸိုင်ႈ ယူႇတီႈၽၢႆႇၾိင်ႈႄငႈတၢင်းၵႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵႂႃႇတဵမ်တဵမ်ယူႇ။
ႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ ပူၵ်းပွင်ႁပ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉေသ သင်ႇသွၼ်ႁ်ႂႈၶဝ်ႁဵၼ်းႁူႉလိၵ်ႈလၢႆးႄလႈ ႁူႉၸၵ်းမိုၼ်ၵိုၼ်းဢူၺ်းေၵႃႉၶဝ်ၼမ်ၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇႁဝ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ယူႇတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၽၢႆႇႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇႁဝ်းၶဝ်လႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၽ်ႂမၼ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈေသ သင်လူဝ်ႇသင်မႃး မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇသင်မႃးေၵႃႈ တၢင်ႇလၢတ်ႈၶိုၼ်ႈမႃးတီႈ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းေသ ယူႇတီႈၽူႈၵွၼ်းၶိုၼ်းၸတ်းႄၵႈၶၢႆပၼ်ၵႂႃႇၶိုၼ်းၵူၺ်း။ ႁူင်း ႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇၼႆႉေၵႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈယ်ႂႇတွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်းေတၶိုၼ်းေတႃႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၼိုင်ႈမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။
- ၵၢၼ်သွၼ်ၼုမ်ႇႁၢၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းႄလႈ ၵႃႈလၢႆး
ၵၢၼ်သွၼ်ၼုမ်ႇႁၢၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ႄတၸၼ်ႉ (7)ထိုင် ၸၼ်ႉ (9) လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵူႈေၵႃႉ ဢမ်ႇသွၼ်ဢမ်ႇလႆႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၽိုၵ်းႁဵၼ်းဢဝ်ၸွမ်းဢမ်ႇလႆႈ ေတလႆႈၶဝ်ႈသွၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉဢဝ် ၵၢၼ်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼုမ်ႇႁၢၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းၵူႈေၵႃႉ။ သင်သွၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ၼ်ႂးၶၢဝ်းတၢင်း (3)ပီႊ ေတမီးဝ်ႂဢွင်ႇ ပူၼ်ႉသိုၵ်းေသ သင်ဢွၵ်ႇႁဵၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉေၵႃႈ လႆႈႁပ်ႉပဵၼ်ၽူႈမီးၸၼ်ႉဢွၼ်ႇၵႂႃႇ။ ၼ်ႂးၼုမ်ႇႁၢၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ သမ်ႉေတမီးပႃးထႅင်ႈ ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈႄငႈၾိင်ႈထုင်းၵဝ်ႇၵဝ်ႇၶွင်ပူမွၼ် ၼၢႆးယႃႈႁဝ်းမိူၼ်ၼင် ၵႃႈလၢႆး လၢႆးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႆႉေၵႃႈ လႆႈႁဵၼ်းသွၼ်ပႃးမိူၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇယူႇ။
လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းတီႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး ၊ ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉၶႅၵ်ႇၼ်ႂးမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈၸွႆႈငိုၼ်းတွင်းမႃးတီႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်း ဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်လႆႈၸွႆႈထႅမ်ႈမႃး ၶိူင်ႈၸ်ႂႉတိုဝ်းငိုၼ်းတွင်းၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၵၢၼ်လုမ်းႁဝ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈၽၢႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁဝ်း ၽၢႆႇဢဝ်ၶၢဝ်ႇႁဝ်းၶႃႈၶဝ်လႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းေသ ၸတ်းႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။ ၶၢဝ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉဢမ်ႇၸ်ႂႈဝႃႈေတလႆႈ ဢဝ်ၶၢဝ်ႇလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၶူးသွၼ် ၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းႄလႈ ၽူႈၸွႆႈမႃးလွင်ႈ လဵဝ်ၵူၺ်း ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈၶၢဝ်ႇၼ်ႂး လွင်ႈလီလွင်ႈႁၢႆႉ တွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ေပႃးေတလႆႈႁူႉၶၢဝ်ႇ လွင်ႈႁူင်းႁဵၼ်း လွင်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၵူႈၸိူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉေၵႃႈ ယူႇတီႈၽၢႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸုမ်းဢဝ်ၶၢဝ်ႇႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ေၵႃႈလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၼင်ႇပိူင်ၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇမီးၼၼ်ႉယူႇ။
- ႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈႄလႈ တူႇရိႇယ
ႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈႄလႈ တူႇရိႇယ ၼႆႉႄတႉ ယူႇတီႈၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ယိပ်းၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၵမ်း သိုပ်ႇေသ သင်လူဝ်ႇပပ်ႉ လူဝ်ႇၶိူင်ႈၸ်ႂႉတိုဝ်း ၼ်ႂးႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၶိူင်ႈတူႇရိႇယ တွၼ်ႈတႃႇ ေတလႆႈ တွႆႈဝၼ်းပွႆးၵူႈပၢင်ပၢင်ၸိူဝ်းၼႆႉေၵႃႈ ယူႇတီႈၽူႈၵွၼ်းလႆႈၸတ်းႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ။ ႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈၼႆႉေၵႃႈ ဢမ်ႇမီးဢမ်ႇပဵၼ် မၼ်းေၵႃႈလွင်ႈယ်ႂႇတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းႁဝ်းၶဝ် ၵူႈေၵႃႉႄလႈ တွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းေပႃးေတ ႁူႉလိၵ်ႈႁူႉလၢႆးမီးတၢင်းႁူႉပဵင်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉေၵႃႈ ၵၢၼ်လူလိၵ်ႈ ႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈေၵႃႈ လွင်ႈယ်ႂႇ လမ်လွင်ႈတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းႁဝ်းၶဝ် ၵူႈ ေၵႃႉေၵႃႉဝႆႉယူႇ။
ၽၢႆႇငိုၼ်းတွင်းတီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉငဝ်ႈ ၊ ၸၼ်ႉၵၢင်ႁဝ်းၶႃႈ ၸွမ်းၼင်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းၸ်ႂႉတိုဝ်းလုမ်း ၸွမ်းၼင်ၽူႈမီးၼမ်ႉၸ်ႂလီ ဢၼ်ၸွႆႈငိုၼ်းတွင်းမႃး ၶူဝ်းၶွင်မႃးပၼ်တီႈ ႁူင်း ႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈၼၼ်ႉေတႉ ယူႇတီႈၽူႈမၢႆႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းယိပ်းသၢႆမၢႆငိုၼ်း ၊ ႄလႈ ၽၢႆႇသိုဝ်ႉသၢႆႈသမ်ႉ ထႅင်ႈေၵႃႉၼိုင်ႈ ၵူၼ်းယိပ်းငိုၼ်းမၼ်း တူဝ်ငိုၼ်းမၼ်းသမ်ႉပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းယိပ်းၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ငိုၼ်းၶဝ်ႈငိုၼ်း ဢွၵ်ႇ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ေတႁဵတ်းပဵၼ်ပပ်ႉဝႆႉ ၽူႈလ်ႂၽ်ႂလ်ႂလူမႃး ငိုၼ်းၸ်ႂႉတိုဝ်းလုမ်းလႆႈၵႃႈႁိုဝ် ၸ်ႂႉၸၢႆႇငိုၼ်းတွင်းယဝ်ႉၵႃႈႁိုဝ် သမ်ႉၵိုတ်းၵႃႇႁိုဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈေတမီးပပ်ႉမၼ်းေသ ၶူးသွၼ်ႁဝ်းၶဝ် ၵူႈေၵႃႉ ၽူႈယ်ႂႇၵူၼ်းလူင်ႁဝ်းၶဝ်ၵူႈၸဝ်ႈ မီးသုၼ်ႇထတ်းတူၺ်း မႃးပိုတ်ႇတူၺ်းလႆႈၵူႈေၵႃႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပပ်ႉငိုၼ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ႁဝ်းၶႃႈဢဝ်တၢမ်းဝၢင်းဝႆႉ တီႈၼ်ႂးလုမ်းႄလႈ ႁွင်ႈလိုဝ်ႈၶူးဝႆႉၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း သၢႆမၢႆၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသမ်ႉ ေတလႆႈမီးပႃး(Bill) မၼ်းၵူႈဢၢၼ်ဢၢၼ် သင်ဢမ်ႇမီး (Bill) မၼ်းႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇႁပ်ႉ။ ဝၢႆးေသၶႃႈမႃးပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းယဝ်ႉ ေပႃးပဵၼ်လွင်ႈငိုၼ်း ၶႃႈႁဝ်းပၼ်ၶူးသွၼ်ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်လုမ်းႁဝ်း ၶဝ်ထတ်းတူၺ်းၵၼ်လႆႈၵူႈေၵႃႉ ႁ်ႂႈမီးၵၢၼ်ပွင်ႇလႅင်းၵၼ်လီ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵၢၼ်ၸတ်းၵၢၼ်ငိုၼ်းတွင်းၼႆႉ သင်ၸတ်းဢမ်ႇမႅၼ်ႈလၢႆးမၼ်း ႁဵတ်းေၵႃႉလဵဝ် ၸတ်းေၵႃႉလဵဝ်ၼႆၸိုင်ႈ ေပႃးႁိုင်မႃး မၼ်းၸၢင်ႇမီးပၼ်ႁႃ။ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸ်ႂႁ်ႂႈမီးၵၢၼ်ပွင်ႇလႅင်း ေတႃႇၵၼ်ပဵၼ်ယ်ႂႇ။
ၽၢႆႇပုၼ်ႈၽွၼ်းၽ်ႂမၼ်းမီးဝႆႉၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းမီးဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈပႃႇတ်ႂႈၵုမ်းၵမ် ၽူႈၵွၼ်းမူတ်းမူတ်း။ ယူႇပႃႈတ်ႂႈၼႆေသတႃႉေၵႃႈ ၶူးမၼ်းၵူႈေၵႃႉ မီးသုၼ်ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် လၢတ်ႈႄၼၶိုၼ်းတီႈၽူႈၵွၼ်းလႆႈၵူႈေၵႃႉ ဢမ်ႇၸ်ႂႈဝႃႈ ယူႇပႃႇၼိူဝ်ၶူးသွၼ် ၽၢႆႇၵၢၼ်ငၢၼ်းၽ်ႂမၼ်းၵူႈေၵႃႉယဝ်ႉ ၶ်ႂႈႁဵတ်းသင်ႁဵတ်းဢမ်ႇၸ်ႂႈ။ ယူႇတီႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၶူးသွၼ် ေပႃႈႄမႈၵူၼ်းမိူင်း ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် ၵူႈေၵႃႉမီးသုၼ်ႇပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ႄလႈၵူႈေၵႃႉ သင်ဢမ်ႇႁတ်း ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ၵူဝ်လႆႈပဵၼ်ၵၢၼ်ယႃႉသေလႇၵၼ်ၼႆေၵႃႈ ေပႃးၶဝ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းမႃး ႁဝ်းၶႃႈၶဝ်တမ်း ဝႆႉပၼ်ပႃး တိူၵ်ႈတွတ်ႈလိၵ်ႈ ႁပ်ႉတၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၵူႈေၵႃႉယူႇၶႃႈ။ ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉ ယူႇပႃႇတ်ႂႈၵုမ်းၵမ် ၶူးႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶဝ်ၵူႈေၵႃႉ ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်မီးဝႆႉ ၸိူဝ်းဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉၼၼ်ႉ သင်ၽ်ႂႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၽ်ႂမၼ်းမီးၼၼ်ႉ တဵမ်တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈၵႂႃႇၼႆၸိုင်ႈ ၵၢၼ်ၸတ်းၵၢၼ်ႄလႈ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုၼ်ေၵႃႈ ေတဢမ်ႇေပႃးမီးသင် မၼ်းေၵႃႈငၢႆႈငၢႆႈဢွၼ်ႇၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် မုၵ်ႉၸုမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ် ၶွမ်ႇမၼီႇၼိုင်ႈလင်ၼႆႉ ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈမီး လွင်ႈတဵၵ်ႇလႅင်းလီလီလိူဝ်ေသပိူၼ်ႈယဝ်ႉ ေပႃးၸိူင်ႉၼၼ် ႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်းၽ်ႂမၼ်း ၸၢင်ႇငၢႆႈႄလႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ယၢပ်ႇသင်။
- သႅင်သိုၵ်း
- www.saisengserk.com