- ၽိုၵ်းႁ်ႂႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇေပႉတူဝ်
- ႁ်ႂႈမီးၵၢၼ်ေမႃၸွႆႈၵူၼ်းတၢင်းၼမ်
- ႁ်ႂႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မီးလွင်ႈေၵျႃႇသိူဝ်း
- ၽိုၵ်းပၼ် ႁ်ႂႈေမႃၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၼ်ႂးႄၵႈၵူၼ်းတၢင်းၼမ်
- ႁ်ႂႈေမႃလၢတ်ႈ ၽႃႇသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ (Mother Language)
- ႁ်ႂႈမီးၸ်ႂႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ
လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မိူၼ်ၵၼ်တၢင်းၶွမ်းမ်ႂႇမ်ႂႇ ၼ်ႂးၶွမ်းဢမ်ႇပႆႇမီးေၶႃႈမုၼ်းသင်ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ သင်ႁဝ်းေမႃၽိုၵ်းေမႃသွၼ်ပၼ်မၼ်း လၢႆးမၼ်းၸိုင်ႈၸ်ႂႈၼႆၸိုင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း မိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ ေတဢမ်ႇေပႃးလႆႈယၢပ်ႇၸ်ႂ။
- လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ေတႃႇဝၼ်း
- ၽႃႇသႃၵၢၼ်သွၼ်
ၽႃႇသႃၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် တီႈၼ်ႂးႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇႄတႉ ေတမီးယူႇ (3) ၽႃႇသႃ 1) လိၵ်ႈတႆး 2) လိၵ်ႈဢၢင်းၵိတ်ႉ 3)ပၢႆးၼပ်ႉ ဢမ်ႇၸ်ႂႈဝႃႈ မီးၽႃႇသႃၵၢၼ်သွၼ်ယဝ်ႉ ေတသွၼ်လိၵ်ႈတၢင်း ဝၼ်းတၢင်းဝၼ်း ၼိုင်ႈဝၼ်းသွၼ်ဢဝ်ၼိုင်ႈဢိတ်းဢိတ်းေသ ဢဝ်ၽဵင်းၵႂၢမ်းသ်ႂႇေသ ဢွၼ်ဢဝ်လုၵ်ႈ ဢွၼ်ၵႃႈႁွင်ႉၸွမ်း ႁ်ႂႈၶဝ်မိုတ်ႈေၵျႃႇသိူဝ်းၼႆႉ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ၶၢဝ်းၶိင်ႇမႃးႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉယူႇ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ႁိူၼ်းမိူဝ်းတီႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇပဵၼ်ယ်ႂႇ သွၼ်တီႈႁူင်း ႁဵၼ်း ႁဵတ်းတီႈႁူင်းႁဵၼ်းယဝ်ႉယဝ်ႈၼႆၸိုင်ႈ သင်မိူဝ်းထိုင်ႁိူၼ်းေၵႃႈ ႁ်ႂႈၶဝ်လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉဢဝ်တၢင်ႇ လွင်ႈ ၸွမ်းၼ်ႂးႁိူၼ်းေယးၶဝ်ၼၼ်ႉ ထႅင်ႈလၢႆလၢႆလွင်ႈမိူၼ်ၵၼ်ယူႇ။
- ၵႃႈႁဵၼ်း
တီႈဢၼ်ေပႃႈႄမႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆးႁဝ်း ဢမ်ႇဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၶဝ် ၵႂႃႇဝႆႉ ႁူင်းႁဵၼ်းလႆႈၼၼ်ႉေၵႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼႃႈႁိူၼ်းတႃႇေယး ဢမ်ႇတဵမ်ႇထူၼ်ႈႄလႈ ဢမ်ႇမီးႁႅင်းငိုၼ်းေၵႃႈ ၸၢင်ႇပဵၼ်လႆႈယူႇ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်းႁဝ်းၶႃႈ ၼႆႉႄတႉ ၵႃႈႁဵၼ်း တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇေတလႆႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၵူႈေၵႃႉၼၼ်ႉ ေတဢမ်ႇလႆႈသဵင်ႈငိုၼ်းပၼ်သင်ႄတႉႄတႉ ယူႇတီႈမုၵ်ႉၸုမ်းၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS) ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ဢွၵ်ႇပၼ်ၵႃႈႁဵၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၵူႈေၵႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇဝႃႈလွင်ႈယူႇ ၊ လွင်ႈၵိၼ် ၊ လွင်ႈၸ်ႂႉတိုဝ်း ၊ လွင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်း ၊ ငိုၼ်းၸၢႆႇ ၊ ၶူဝ်းၶွင်ႇ ၶိူင်ႈၸ်ႂႉတိုဝ်း ဢမ်ႇဝႃႈၸၢႆးယိင်း ယူႇတီႈမုၵ်ႉၸုမ်း ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး လႆႈဢွၵ်ႇပၼ်မူတ်းမူတ်းၵႂႃႇယူႇ လိုၼ်းသုတ်းမႃး သမ်ႉလႆႈပႃးထႅင်ႈငိုၼ်းလိူၼ် ေတႃႇေၵႃႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၼႆပႃးထႅင်ႈယူႇ။
- ၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵၼ်း
ၶၢဝ်းယၢမ်းၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း တွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်းၼႆႉ လႆႈတၢမ်းဝၢင်းဝႆႉ 08:35 ေတႃႇထိုင် 02:35 ေတႃႇဝၼ်း လႆႈယူႇတီႈႁူင်းႁဵၼ်း (07) မူင်း ေသ ၼ်ႂးၶၢဝ်းတၢင်း (07)မူင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸ်ႂႈဝႃႈ ဢဝ်ၵၢၼ်သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆးပဵၼ်ယ်ႂႇေသ သွၼ်သႂၢင်း သ်ႂႇပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႄတႉႄတႉဝႃႈ ၵမ်ႉပႃႇၼမ် ၵၢၼ်သွၼ်လိၵ်ႈသွၼ်လၢႆးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ေတဢမ်ႇေပႃးမီးၼမ် သွၼ်လိၵ်ႈၼိုင်ႈၵမ်ႉ ဢဝ်လဵၼ်ႈၼိုင်ႈၵမ်းေသ ယႃႇႁ်ႂႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်မီးလွင်ႈ သုၵ်ႉၸ်ႂ (Stress) ၼၼ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇႁဝ်းၶႃႈ ဝႆႉပဵၼ်လမ်လွင်ႈထီႉသုတ်းယဝ်ႉ။ ေတၽိုၵ်းပၼ်လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇႁဝ်းၸွမ်းၼင်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈတၢမ်းဝၢင်းဝႆႉ (6)ေၶႃႈၼၼ်ႉပဵၼ်ယ်ႂႇေသ လုၵ်ႈဢွၼ် ၵူႈေၵႃႉ ေတဢမ်ႇလႆႈၸႅၵ်ႇၼိူဝ်ႉလမ်ၼိူဝ်ႉၶၢဝ်ႄလႈ ႁ်ႂႈေပႃးေမႃယူႇၸွမ်းၵူၼ်းတၢင်းၼမ် (Live together) ၼၼ်ႉေၵႃႈ လွင်ႈယ်ႂႇထီႉသုတ်းယဝ်ႉ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်သွၼ်ၼွၵ်ႈထႅင်ႈ ဢၼ်မၢၼ်ႇၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ၸူဝ်ႇသျိုင်ႈ ၼၼ်ႉလႃးလႃး။
- ပၢင်ၵုမ်ႇေပႃႈႄမႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း
ၼ်ႂးၶၢဝ်းတၢင်း (2)လိူၼ် ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၊ ၶူးသွၼ်ႄလႈ ေပႃႈႄမႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇ မီးပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၵူႈလိူၼ်လိူၼ်ေသ ၼိုင်ႈၶၢဝ်းတၢင်း (2)လိူၼ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၶူးသွၼ်ၶဝ် ၶိုၼ်းႄမးထတ်းတူၺ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမီးလွၵ်ႈလႅၵ်းလၢႆႈသင်မႃးလၢႆလၢႆ ယဝ်ႉေၵႃႈ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုၼ်ႇေပႃႈႄမႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၊ ပၢႆးယူႇလီလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်း ၊ ၵၢၼ်သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းပဵၼ်ႁိုဝ် ၊ ယူႇတီႈၶူးသွၼ်ႁဝ်းၶဝ်သမ်ႉလူဝ်ႇလႆႈၽိုမ်ႉထႅမ်သင်ပၼ်ထႅင်ႈတီႈလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇ ၊ (2)လိူၼ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ မီးပၢင်လႅၵ်ႈလၢႆႈၵၼ်ၵူႈလိူၼ်လိူၼ်ေသ ၶိုၼ်းမႃးဢုပ်ႇၵုမ် ၵၼ် တွၼ်ႈတႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈၵူႈၶၢဝ်းယူႇ။
- ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်
ၶူးသွၼ်ႄလႈ ေပႃႈႄမႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း ေတႃႇဝၼ်းေတႃႇဝၼ်း တိုၼ်းမီးလွင်ႈၵၢၼ်ၵပ်ႉ သိုပ်ႇတိတ်းေတႃႇၵၼ်ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း ယူႇတီႈႁူင်းႁဵၼ်းေသ တၢင်ႇဝႆႉပဵၼ်လၢႆးၵုမ်ႇ (Line Group) ယဝ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈဝၼ်း ယူႇတီႈၶူးသွၼ်ႁဝ်းၶဝ် လႆႈသွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈလၢင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ေၵႃႈ လႆႈလၢႆးငၢႆးပၼ် ေပႃႈႄမႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၵူႈဝၼ်းဝၼ်းယူႇ။ မီးၽႅၼ်ၵၢၼ်သင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ေတႁဵတ်းသင်ၸိူဝ်းၼႆႉေၵႃႈ ေတၵႆႉၵႆႉဢွၼ်ၵၼ်သင်ႇမိူဝ်းၼ်ႂးလၢႆးၵုမ်ႇၼၼ်ႉေသ မီးလွင်ႈၵၢၼ်ၵပ်ႉ သိုပ်ႇတိတ်းေတႃႇၵၼ်ၵူႈၶၢဝ်းႄလႈ ေပႃႈႄမႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶဝ်ေၵႃႈ ႁူႉၸွမ်းငဝ်းလၢႆးလုၵ်ႈလၢင်း ၶဝ်ၶိုတ်းတၼ်းၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းယူႇ။
ေတလႆႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ေပႃႈႄမႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇႄလႈ ၶူးသွၼ်ၶဝ်ၼႆႉ မီးလွင်ႈ ယုမ်ႇယၢမ်ႈၵၼ်ဝႆႉႄတႉႄတႉဝႃႈဝႃႈ သင်မီးပၼ်ႁႃမႃးေၵႃႈ ၸွႆႈၵၼ်ႄၵႈၶၢႆႇ ၊ ၸွႆႈၵၼ်ႄႁႉ ၵင်ႈပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်းၼႆႉ ဢဝ် (3)ၽွၼ်း ပဵၼ်ယ်ႂႇဝႆႉေသ သွၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵႂႃႇယူႇ (3)ၽွၼ်းၼၼ်ႉ သင်ဢမ်ႇမီး (3) ၽွၼ်းၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယ်ႂႇလႆႈ 1) ပုၼ်ႈၽွၼ်းၶူးသွၼ် 2) ပုၼ်ႈၽွၼ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း 3) ပုၼ်ႈၽွၼ်းေပႃႈႄမႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း သင် (3)ၽူႈမီး ပုၼ်ႈၽွၼ်း (3)ၽွၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ် ၵပ်ႉသိုပ်ႇတိတ်းေတႃႇ ၶဝ်ႈၸ်ႂၵၼ်ၼႆၸိုင်ႈ တိုၼ်းႁတ်းလၢတ်ႈ ဝႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်းလင်ၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇမီးၶိုၼ်ႈယ်ႂႇ လိုၼ်းသုတ်းမၼ်းေၵႃႈ ေၵႃႉပၼ်ႁႅင်းပၢႆးပၺ်ႇ ၺႃႇႄလႈ ေၵႃႉဢၼ်ၸ်ႂယ်ႂႇၸ်ႂယၢဝ်းေသ ၶၢမ်ႇသဵင်ႈငိုၼ်းတွင်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၶူးသွၼ်ႄလႈ ေပႃႈႄမႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶဝ်ၵူႈေၵႃႉ ယွၼ်းဢဝ်ၵုင်ႈမုၼ် ၸဝ်ႈႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁဝ်းေတႉေတႉဝႃႈဝႃႈယူႇၶႃႈ မ်ႂႇသုင်ၶႃႈ။
- သႅင်သိုၵ်း (ၶၢဝ်းယၢမ်း ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်း)
- www.saisengserk.com
No comments:
Post a Comment