မိူဝ်ႈၼႂ်းပီႊ 2000 မိူင်းဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇ (Afghanistant) မီးပၼ်ႁႃ ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇႄလႈ ၾိင်ႈထုင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း တူၵ်းၵိၼ်းၵွတ်းၽၢတ်ႇၵႂႃႇ ႁၢဝ်ႉႁၢဝ်ႉႁႅင်းႁႅင်း။ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇၵၢၼ်ႁဵတ်းသူၼ်ယႃႈ ေၵႃႈၼမ်လိူဝ်ေသပိူၼ်ႈသုတ်း ၼႂ်းၵၢမ်ႇၾႃလူင်ၼႆႉ။ ေပႃးမႃးတူၺ်း မိူဝ်ႈၼႂ်းပီႊ 2000 မိူဝ်ႈၽွင်း ၸုမ်းသိုၵ်း ဢေမႇရိႇၵၼ်ႇ ၶဝ်ဢမ်ႇပႆႇၶဝ်ႈမိူဝ်း တမ်းတပ်ႉပၢင်သၢဝ်းၼၼ်ႉ ေတလႆႈႁၼ် ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇ ၶဝ်ၵိၼ်းၵူႈလွင်ႈ။
မိူဝ်ႈၽွင်း ၸုမ်းတႃႇလီႇပၼ် (Taliban) ၶဝ်ပဵၼ်ယႂ်ႇ ယိပ်းၵုမ်းၵမ်မိူင်းဝႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႆႇၼၢင်းယိင်း ၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း ၊ ဢမ်ႇပႆႇၼၢင်းယိင်းေႁႃလူတ်ႉႄလႈ ေႁႃၵႃး ၊ ဢမ်ႇပႆႇၼၢင်းယိင်းၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းမိူင်းသင် ၊ ၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ေၵႃႈ ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈၶႅၼ်းဝႆႉၵႆၵႆ ၊ ၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇၵၢၼ်ငဝ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈေၵႃႈ ပိၵ်ႉပႅတ်ႈၵူႈတၢင်း ၊ ၼၢင်းယိင်းၵူႈေၵႃႉ ေတလႆႈတူမ်းၼႃႈတူမ်းတူဝ် လိူဝ်ေသေတလႆႈပွႆႇႁၼ်ႁူးတႃ လွင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း။
ၵမ်ႉပႃႇၼမ် မိူဝ်ႈ တႃႇလီႇပၼ်ၶဝ် ၵုမ်းၵမ်ယိပ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ပၵ်းပိူင်ၶဝ် တဵၵ်းၼၢင်းယိင်းႁၢဝ်ႉႁႅင်း ၵၢၼ်ၼၢင်းယိင်းၼႆႉ လိူဝ်ေသေတလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပၼ် ၸဝ်ႈၽူဝ်ႇႄလႈ ၵိူတ်ႇပၼ်လုၵ်ႈ လွင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း ၵူၼ်းၸၢႆးၵူႈေၵႃႉ မီးသုၼ်ႇဢဝ်ေမးဢဝ်ၽူႈယိင်းလႆႈ (3 ၊ 4) ေၵႃႉ ၸဝ်ႈေမးၼၢင်း ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇေတၶတ်းလၢႆးႁဵတ်းသၢင်ႈၸဝ်ႈၽူဝ်။ ေတလႆႈႁၼ်ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းဢႃႇယု ဢမ်ႇပႆႇတဵမ် (18) (15) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵႆႉလႆႈႁၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၺႃးႁဵတ်း ႄမႈမွၵ်ႇယႃႈ ၵမ်ႉၼမ် ဢမ်ႇေပႃးသူႈမီး တိုဝ်ႉတၢင်း ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼင် ၽူႈၸၢႆးၶဝ်ႁဵတ်း။ေပႃးပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ေတႃႇၼင် ယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇေသ ၼင်ႁွင်ႉၵႂၢမ်းဢွၼ်ၵူၺ်းေၵႃႈ ၵမ်ႉဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈ မၼ်းၽိတ်းပၵ်းၿိူင်ၶဝ်ႄလႈ ၽိတ်းၾိင်ႈထုင်းၶဝ်ၼႆယူႇ။
ယွၼ်ႉၸုမ်းသိုၵ်း တႃႇလီႇပၼ် ဢမ်ႇမီးမိူၼ်ၸႂ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇမီးၸႂ်ြတႃးေတႃႇၵူၼ်းမိူင်းႄလႈ ၼၢင်းယိင်းၸိူဝ်းၶႆႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၼႆတိၵ်းတိၵ်းပႅတ်ႈယူႇ ထိုင်တီႈေပႃးမီးပၼ်ႁႃၵၼ်မႃးတၢင်း ၽူႈယိင်းႁတ်းႁၢၼ် မႃႇလႃလႃ မႃးယူႇ။
ဝၢႆးေသ ၸုမ်းသိုၵ်းဢေမႇရိႇၵၼ်ႇ US ၶဝ် မီးပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် တၢင်းၸုမ်း တႃႇလီႇပၼ် (Taliban) ၶဝ်ယဝ်ႉၵႂႃႇလီငမ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း (20)ပီႊ ၸုမ်းသိုၵ်းဢေမႇရိႇၵၼ် ပၵ်းသဝ်းယူႇဝႆႉၼႂ်းမိူင်းဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇၼၼ်ႉ လႆႈထွႆႇဢွၵ်ႇမိူဝ်းပႅတ်ႈ မူတ်းမူတ်းၵႂႃႇယူႇ။ လွင်ႈတၢင်း ၸုမ်းသိုၵ်းဢေမႇရိႇၵၼ် ၶဝ်ၶဝ်ႈမႃး ပၵ်းတပ်ႉဢဝ်ပၼ်လွင်ႈႁူမ်ႈလူမ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸုမ်းတႃႇလီႇပၼ်ၶဝ်ၼႆႉ ပၼ်ႁႅင်းၸုမ်းသိုၵ်း IS ၶဝ်ေၵႃႈပႃး ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်ႄလႈ ယွၼ်ႉသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းေၵႃႈပႃးယူႇ။ ဝၢႆးေသ မီးပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းသိုၵ်းဢေမႇရိႇၵၼ်ႇၶဝ် တူၵ်းယွၼ်း ေတဢမ်ႇလႆႈပၼ်ႁႅင်းၸုမ်း IS ႄလႈ ပူၵ်းပွင်ပၼ်ၶဝ် ေတဢမ်ႇလႆႈၵပ်ႉသိုပ်ႇၵၼ်တၢင်းၸုမ်းသိုၵ်း IS ၶဝ်။ ၼႂ်းႄၵႈၵၢင် တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇႄလႈ ၸုမ်းသိုၵ်းတႃႇလီႇပၼ် ၶဝ်ႁႂ်ႈဢဝ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵၼ်ေသ ႄၵႈၶၢႆပၼ်ႁႃ ယႃႇေပေၵႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉေသ ႁႂ်ႈတိုဝ်ႉသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼႆၵူႈလွင်ႈလွင်ႈဝႆႉယူႇ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း (20)ပီႊပၢႆ ၸုမ်းသိုၵ်းဢေမႇရိႇၵၼ်ႇ မႃးပၵ်းသဝ်း ပူၵ်းပွင်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႄလႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပူၵ်းပွင်ပႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်း ဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇမႃးမိူၼ် ၵၼ် ယွၼ်ႉသင် သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇ ဢမ်ႇႁၼ်မီးလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးႄလႈ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉသင်ၶိုၼ်ႈမႃး။
ဝၢႆးေသ ၸုမ်းသိုၵ်း ဢေမႇရိႇၵၼ်ႇၶဝ် ဝၢႆႇပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းၵႂႃႇလီငမ်းယဝ်ႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇ ၶဝ်ေၵႃႈ ဝဵင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉဝဵင်းၼိုင်ႈ တီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်းတႃႇလီႇပၼ် ၶဝ်ေၵႃႈၶဝ်ႈသိမ်းဢဝ်မႃးလႆႈၵူႈဝၼ်းဝၼ်းၵႂႃႇယူႇ။ မိူဝ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းဢေမႇရိႇၵၼ် ၶဝ်ပၵ်းသဝ်းယူႇဝႆႉၼႂ်းမိူင်း ဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်း တႃႇလီႇပၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇေပႃးသူႈလႆႈႁၼ်တူဝ်ၶဝ်ဢွၵ်ႇမႃးသင်ေတႉေတႉ ၵႆႉလႆႈႁၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇႁႃယူႇၼႂ်းထိူၼ် ၼိူဝ်လွႆ မူၵ်းၸွၵ်းမူၵ်းၸဵင်ႇလၢႆလၢႆၵူၺ်း။ ေပႃးမႃးတူၺ်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ေတလႆႈႁၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်တၢင်း ၶတ်းၸႂ် ၸုမ်းသိုၵ်းတႃႇလီႇပၼ်ၶဝ်ၼႆေၵႃႈဝႃႈလႆႈယူႇ ၸုမ်းသိုၵ်းတႃႇၽၢႆႇၼိုင်ႈသမ်ႉ ထၢင်ႇဝႃႈပိူၼ်ႈ ေတဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႈလူမ်ႈပၼ်ႁဝ်းဝႆႉယူႇတႃႇေသႇ ဢမ်ႇတွၼ်ႉသူၼ်ၸႂ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်းၵၢၼ်တိုၵ်းသင်ေတႉေတႉႄလႈ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉေၵႃႈ ေတလႆႈႁၼ်တူၵ်းသူမ်းၵႂႃႇပႅတ်ႈယူႇ။
- တွၼ်ႈသွၼ် ႁႂ်ႈဝူၼ်ႉ
ပိူၼ်ႈၶႂ်ႈလီေတႃႇႁဝ်းၵႃႈႁိုဝ်လီ ပိူၼ်ႈၶႂ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်ႁဝ်းၵႃႈႁိုဝ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ေပႃးႁဝ်း ဢမ်ႇသႂ်ႇၸႂ်သႂ်ေၶႃးေသ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈဢဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းေၵႃႈဢမ်ႇပွင်လွင်ႈသင် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း (20)ပီႊ ၼႆႉေတလႆႈႁၼ်ဝႃႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းသုမ်းၵႂႃႇပႅတ်ႈလၢႆလၢႆတွၼ်ႈတႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်းဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇၶဝ်ယူႇ။ ၽူႈဢၼ်မီးေၶႃႈယိူင်းမၢႆ ေၶႃႈယိူင်းဢၢၼ်းသုင်သုတ်း မိူၼ်ၼင် ၸုမ်းသိုၵ်းတႃႇလီႇပၼ်ၶဝ် ယူႇမႃးၼႂ်းထိူၼ် ယူႇၸွမ်းလွႆ ၵိၼ်ၸွမ်းလိၼ် ဢမ်ႇတွၼ်ႉႁူၼ်လင် မုင်ႈႁၼ် ေၶႃႈယိူင်းမၢႆၶဝ်ေသ ၶတ်းၸႂ်ေတႃႇသူႈမႃးဝၼ်းမိူဝ်ႈ ထိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း (20)ပီႊယဝ်ႉေၵႃႈ မိူင်းဢႅပ်ႉၾၵၢၼ်ႇၼိတ်ႉသတၢၼ်ႇၼႆႉ ေတၶိုၼ်းတူၵ်းၼႂ်းမိုဝ်း ၸုမ်းတႃႇလီႇပၼ်ၶဝ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉႁိုဝ်။ ၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ မၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈဝၼ်းၼႃႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းဢွၼ်ၸူဝ်ႈၵဵပ်ႈၵူၺ်းေၵႃႈ ေပႃးေမႃဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းႄလႈ ေမႃႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၼႆၸိုင်ႈ ဢမ်ႇႁိုင်မၼ်းေၵႃႈ တိုၼ်းေတႁွတ်ႈထိုင်တီႈယိူင်းမၢႆၽႂ်မၼ်းယူႇ။ ၵူၺ်းႁူႉ ထၢင်ႇဝႃႈပိူၼ်ႈေတယူႇၸွမ်းႁဝ်းၵူႈၶၢဝ်းၵူၺ်းႄလႈ ဢမ်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသင်ဝႆႉေသ ထိုင်မႃးဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လႆႈၼႅင်ၸႂ်ၶိုၼ်းၸွမ်းယဝ်ႉႁိုဝ်။
- သႅင်သိုၵ်း
- www.saisengserk.com
No comments:
Post a Comment